درباره فضليت اين ماه و گستردگي رحمت خدا در آن مطالب بسيار زياد و فوايد فراواني در روايات آمده است – البته براي كساني كه اهل درك و شعور باشند. از قبيل:

{ 1-} خداوند در ماه رمضان موقع افطار هفتاد ميليون نفر را كه همگي سزاوار آتش شده اند ، از آتش آزاد مي كند. و باندازه تمام افرادي كه در ماه رمضان آزاد نموده در شب آخر آن آزاد مي كند.

{2-} در شب اول ماه رمضان خداوند هر كدام از مخلوقات خود را كه بخواهد مي بخشد .در شب بعد اين عده را دو برابر مي نمايد. و در شب بعد دو برابر تعداد تمام افراد شبهاي قبل را از آتش آزاد مي كند . (و بهمين ترتيب ) تا شب آخر ماه رمضان كه در اين شب تعداد تمام كساني را كه در اين ماه آزاد نموده است دو برابر مي نمايد .

{سخنان پيامبر ( ‎ع) در ‹‹ اقبال ››‌از كتاب ‹‹بشار المصطفي لشيعه المرتضي ››‌ با استناد آن به ‹‹ حسن بن علي بن فضال ›› از امام رضا از پدرانش ، از اميرالمومنين – درود و سلام بر آنان – روايت نموده كه حضرت فرمودند: رسول خدا (ص) روزي براي ما سخنراني نمود و فرمود:

‹‹ مردم ! ماه خدا با بركت و رحمت و بخشش گناهان نزديك است ، ماهي كه نزد خدا برترين ماه ها، روزهايش برترين روزها ، شبهايش بهترين شبها و ساعتهاي آن بهترين ساعتهاست ، ماهي است كه در آن به ميهاني خدا دعوت شده و شما را در اين ماه از كساني قرار داده اند كه شايسته كرامت خدا هستند. نفس كشيدن شما در آن تسبيح و خوابيدنتان در آن عبادت و عمل شما در آن مقبول و دعاي شما در آن مستجاب است . پس با نيتهايي راست ، و دلهايي پاك از خدا بخواهيد شما را موفق به روزه آن ، و خواندن كتابش نمايد . بدبخت كسي است كه از آمرزش خدا در اين ماه بزرگ محروم شود.

با تشنگي و گرسنگي خود در آن ، گرسنگي و تشنگي روز قيامت ر ابياد آوريد. به فقيران خود صدقه بدهيد، بزرگان خود را در آن احترام كنيد ، كوچكترها را مورد رحمت خود قرار دهيد و صله رحم بجا آوريد . زبانهاي خود را حفظ كرده ، ديدگان خود را از آنچه نگاه به آن حلال نيست و گوشهاي خود را از آنچه گوش داده به آن حلال نيست ، نگهداريد. با يتيمان مردم مهرباني كنيد تا با يتيمان شما مهرباني شود. به درگاه خداوند از گناهان خود توبه كنيد . هنگام نماز دستهايتان را با دعا بطرف او بلند كنيد ، زيرا اين و قت بهترين اوقات است و خداوند در آن هنگام با نظر رحمت به بندگانش نگاه كرده و هنگامي كه از او بخواهند و با او مناجات نمايند، جواب آنان را مي دهد. و اگر او را صدا بزنند، به آنان لبيك مي گويد . و اگر دعا كنند، دعايشان را مستجاب مي كند.

مردم !‌ شما زنداني اعمال خود مي باشيد ، با استغفار خود را آزاد كنيد . پشتهايتان از گناه سنگين است با طولاني نمودن سجده هاي خود آن را سبك نماييد . بدانيد خداوند به عزت خود سوگند خورده است كه سجده كنندگان و نمازگزاران را عذاب نكند و در روزي كه مردم براي پروردگار جهانيان بر مي خيزند، آنان را با آتش نترساند..

مردم ! ‌كسي كه به مومن روزه داري افطار بدهد، ثواب آزاد كردن يك بنده و آمرزش گناهان گذشته خود را دارد. عرض كردند: رسول خدا !‌همه ما نمي توانيم اين كار را انجام دهيم . حضرت (ص) فرمودند: از آتش بپرهيزيد، گرچه با نيمدانه خرمايي . از آتش بپرهيزيد، گرچه با جرعه آبي.

مردم ! ‌هر كدام از شما كه اخلاق خود را در اين ماه اصلاح كند، روزي كه در صراط پاها مي لغزد، جوازي بر صراط خواهد داشت . و هر كدام از شما كه بر بنده و كنيز خود آسان بگيرد، خداوند در حساب بر او آسان خواهد گرفت ، و كسي كه شر خود را در آن باز دارد، خداوند در روزي كه او را ببيند غضب خود را از او باز مي دارد. كسي كه يتيمي را بزرگ بدارد. خداوند در روزي كه او را ببيند او را بزرگ خواهد داشت ، و كسي كه در اين ماه صله رحم كند، خداوند روزي كه او را ببيند او را به رحمت خود وصل مي كند. كسي كه در‌ آن قطع رحم كند، خداوند روزي كه او را مي بيند رحمت خود را از او قطع خواهد نمود. و كسي كه يك نماز مستحبي بخواند خداوند براي او خلاصيي از آتش مي نويسد. و كسي كه عمل واجبي انجام دهد ثواب كسي كه هفتاد واجب را در ماهي غير از اين ماه انجام دهد، خواهد داشت . و كسي كه در اين ماه زياد بر من صلوات بفرستد، روزي كه ترازوها سبك است ، خداوند ترازوي او را سنگين مي نمايد. و كسي كه يك آيه از قرآن بخواند، مانند پاداش كسي كه قرآن را در ماهي غير از اين ماه ختم كند ، خواهد داشت .

مردم !‌درهاي بهشت در اين ماه باز است ، از پروردگار خود بخواهيد آن را به روي شما نبندد، درهاي جهنم نيز بسته است و از پروردگار خود بخواهيد آن را به روي شما باز نكند، شياطين هم در زنجيرند، از پرودگار خود بخواهيد آنان را بر شما مسلط نكند.

امير المومنين ( ع) فرمود : عرض كردم : رسول خدا ! آيا در آن حال دينم سالم است ؟ آري ، دينت سالم است . سپس فرمود : علي ! كسي كه تورا بكشد مرا كشته و كسي كه با تو دشمني كند بامن دشمني نموده و كسي كه به تو ناسزا بگويد ، به من ناسزا گفته ، زيرا تو مانند نفس من هستي روح تو از روح من و سرشت تو از سرشت من است ، خداي عزيز و بزرگ مرا آفريد و مرا برگزيد ! و تو را ، من را براي پيامبري انتخاب نمود و تورا براي ملت اختيار كرد .بنابراين كسي كه امامت تورا انكار كند پيامبري من را انكار كرده .علي ! تو وصي من ، پدر فرزندانم ، همسر دخترم و جانشين من در ميان امتم در زندگي من و بعد از مرگ من هستي . امر تو امر من و نهي تو نهي من است .به كسي كه مرا به پيامبري برانگيخته و مرا بهترين مردم قرار داد ، قسم مي خورم كه تو حجت خدا بر خلق او و امين او برا ارزش ، و جانشين او در ميان بندگانش مي باشي .››

{4-}از رساترين بشارتهايي كه درباره ماه رمضان وارد شده ، نفرين پيامبر (ص) بر كسي كه در آن آمرزيده نشود ، مي باشد ، آنجا كه فرمود :‹‹ كسي كه ماه رمضان رابگذارند و آمرزيده نشود ، خدا او را نيامرزد .›› زيرا اين نفرين با توجه به اين كه او به پيامبري بر انگيخته شد تا رحمتي براي جهانيان باشد ، مژده بزرگي براي گستردگي رحمت و عموعي بودن آمرزش در اين ماه مي باشد . و اگر غير از اين بود – با توجه به اين كه رحمتي براي جهانيان است – مسلماني را ، گرچه گناهكار باشد ، نفرين نمي كرد .

{5}-از مهمترين رواياتي كه دراين مورد واردشده روايات زيادي است كه درباره زنجير شده شياطين متمرد ، باز شدن درهاي بهشت ، گشودن شدن درهاي رحمت ، بسته شدن درهاي آتش ، ايستادن خداوند در مقابل دشمنان جني و صداي منادي خدا از اول ماه تا آخر آن وارد شده است ، چيزي كه مانند آن در هيچ ماهي نيامده است .زيرا در مورد ساير ماه ها وارد شده كه فقط در ثلث آخر شب چنين مناديي ندا مي كند مگر درشب جمعه كه از اول شب تا صبح اين منادي ندا مي كند و همينطور در ماه رجب ، ولي درماه رمضان اين ندا از اول ماه تا آخر آن و تمام شبها و روزهايش وارد شده است .

{6}-درروايات آمده است كه ماه رمضان مخصوص اجابت دعا و آيه (ادعوني استجب لكم ، بخوانيد مرا تا اجابت كنم شما را ) مي باشد .

هر كدام از اين فضايل ارج فراواني نزد اهلش داشته ، با آن منت خدا را بر خود درك نموده ، با تشكر و سرور زيادي به استقبال آن رفته و از آن استفاده مي كنند ولي غافل و منكر بخاطر از بين بردن امكانات و فرصتها و سهل انگاري ، از آن كم بهره يابي بهره است .

از بعضي نقل شده كه مي گويند : به زنجير كشيدن شياطين در ماه رمضان فايده زيادي ندارد و گويا تصديق اين مطلب برايش مشكل بوده يا منظور از آن را نفهميده است ، در حالي كه اين مطلب درماه رمضان محسوس بوده و آثار آن از جهت ازدياد عبادات و خيرات در آن آشكار است ، و كسي درآن شكي ندارد .و كسي كه ماهيت شيطان راشناخته و جهت ارتباط او را با بشر و طريقه تأثير او را بداند ، مي فهمد كه صرف خودداري از خوردني و آشاميدني بخصوص اگر همراه با نگهداشتن زبان از پرگويي باشد ، باعث منع دخل و تصرف شيطان در دل روزه دار مي شود ، همانگونه كه در فرمايش معصومين (ع) به آن اشاره شده است :‌‌ ‹‹ باگرسنگي مجاري او (شيطان ) راتنگ نماييد ، كه او مانند خون دربدن انسان جاري است .››

بهر صورت زيادي عبادات و خيرات و طاعاتي كه از مردم مي بينيم ، قابل انكار نيست . بله اين مطلب نسبت به همه شياطين و نسبت به جميع مكلفها نيست . و اين مطلب براي اهل آن روشن است ، چنانچه در بعضي از روايات باب صريحا گفته شده كه مراد از شياطين ، شياطين متمرد هستند .