تقويم تاريخ
1 رمضان26 آبان
تفويض ولايتعهدى امام رضا(ع) از سوى مإمون عباسى و بيعت مردم با آن حضرت (201ق)
درگذشت شيخ الرئيس ابوعلى حسين بن عبدالله معروف به ((ابن سينا)) (428 ق)
پدرش عبدالله, از بلخ و مادرش ستاره, از بخارا بودند او در صفر سال 370 قمرى ديده به جهان گشود. به جهت شهرتش طالبان علم و حكمت از هر سو به طرف او كشيده شدند. به همين جهت مركز فلسفه و طب از بغداد به ايران منتقل گشت. وى حدود 100 كتاب و رساله تصنيف نمود.در هنگام مرگ 54 ـ 58 و به قرائنى 63 سال داشت.
روز همبستگى جهان با ملت فلسطين
تلگراف ((آيه الله العظمى گلپايگانى (ره))) به ((اسدالله علم)) نخست وزير وقت رژيم پهلوى و برحذرداشتن دولت وى از امور خلاف قانون اساسى و شرع مقدس اسلام(1341 ش)
3 رمضان28 آبان
وقوع غزوه تبوك به رهبرى و فرماندهى پيامبر اسلام حضرت محمد(ص) (9 ق)
اين غزوه, در سال نهم هجرى ميان مسلمانان و روميان روى داد و بدون اينكه نبردى بين طرفين واقع گردد, به صلح انجاميد. در بازگشت از اين غزوه, قصه اصحاب عقبه واقع گرديد و منافقانى كه قصد جان پيامبر اكرم(ص) را نموده بودند, رسوا شدند. و اين جنگ را تبوك يا فضحه (به خاطر رسوايى منافقان) و يا ذوالعسره (به خاطر سختى رفت و برگشت و فشار شديد مالى) ناميده اند.
وقوع غزوه الفتح وفتح مكه (قبله گاه مسلمين)به دست پيامبر(ص) و اصحاب و ياران آن حضرت (8 ق)
برخى از مورخان, آن را دوم و برخى ديگر سيزدهم رمضان دانسته اند. ممكن است در دوم رمضان آماده براى جنگ شده و در روز سيزدهم مكه را فتح كرده باشند. منشإ فتح مكه و درگيرى مسلمين با كفار قريش, نقض شرايط صلح حديبيه از سوى كفار قريش بود كه فردى از بنى بكر كه از طرفداران قريش بودند شعرى در هجو پيامبر(ص) خواند و غلامى از بنى خزاعه طرفدار پيامبر(ص) اين شعر را شنيد و منع كرد ولى فايده اى نداشت و در نتيجه بين آنان زد و خورد درگرفت و درگيرى طرفين به قوم و قبيله آنان نيز كشيده شد. اين خبر به پيامبر(ص) رسيد آن حضرت فرمود: نصرت داده نشوم اگر خزاعه را نصرت نكنم. پس در طلب لشكر برآمد و پيكى را به سوى دشمن فرستاد و پيام داد: هر كه ايمان به خدا دارد در اول رمضان خلع سلاح شده و در مدينه حاضر شود. هر كه در مدينه بود آماده تجهيز جنگى شد. بالاخره زمان موعود فرا رسيد واين شهر مقدس به دست مسلمانان فتح گرديد و كار اسلام پا برجا شد و شالوده دين پى ريزى گرديد.
درگذشت فقيه بزرگ عالم تشيع شيخ مفيد(ره) (413 ق)
شيخ مفيد از جمله متكلمان, محدثان و فقهاى اماميه است كه رياست مذهب اماميه در قرن پنجم هجرى به وى منتهى مى گردد. او در سال 338 قمرى متولد و در سوم رمضان 413 و به قولى 411 قمرى رحلت كرد. وى از اهالى عكبرى كه از نواحى بصره است مى باشد. كتب زيادى از فقه, اصول و روايات از او به يادگار مانده و از جمله كسانى است كه توقيعات و نامه هاى مختلفى از ناحيه مقدسه صاحب الامر(ع) به آن فقيه عظيم الشإن ارسال شد. لقب شيخ مفيد را در اوايل جوانى به خود گرفت و به ابن معلم (پسر معلم) نيز معروف بود و از إوثق و مطمئن ترين افراد در مذهب بوده و از اساتيد سيد مرتضى و سيد رضى محسوب مى گردد.
ـ عزل امير كبير صدر اعظم با كفايت ناصرالدين شاه در پى سعايت دشمنان داخلى وخارجى (1268 ش)
توضيح : ميرزا محمد تقى خان امير كبير در سال 1264 قمرى به صدارت رسيد ولى به دليل بدخواهى دشمنان داخلى مانند ((مهدعليا)) مادرناصرالدين شاه و ((ميرزا آقا خان نورى)) و سفراى كشورهاى خارجى در ايران از صدارت عزل گرديد. وى در زمان صدارت خود خدمات شايسته و در خور تحسينى به ايران و ايرانيان نمود. امير كبير مردى كاردان, باهوش , وطن دوست و باكفايت بود.وى منافع ملت را بر همه چيزمقدم مى داشت و هيچ گاه در مقابل اجانب سر فرود نمىآورد. مهمترين اقدامات فرهنگى وى را مى توان تاسيس دارالفنون تهران نام برد.نكته تاسف بار اين است كه دارالفنون 13 روز پس از قتل امير كبير افتتاح شد.
4 رمضان29 آبان
مرگ زياد بن ابيه عامل معاويه بن ابى سفيان در بصره (53 ق)
گرچه وى در زمان حكومت امام على(ع) از عاملان و استانداران آن حضرت در نواحى جنوبى ايران به شمار مىآمد وليكن پس از صلح امام حسن(ع), به معاويه بن ابى سفيان پيوست و معاويه, وى را برادر خود خواند و از آن پس وى را زياد بن ابى سفيان مى گفتند. زياد از جانب معاويه, حكومت بصره را به دست آورد. او در اين زمان به اعدا عدو اهل بيت(عليهم السلام) تبديل گشت و بيش از 000 / 13 نفر از شيعيان و محبان امام على(ع) را در عراق به شهادت رساند.
درگذشت آيه الله العظمى ميرزا هاشم آملى(ره) (1413 ق)
وى در سال 1322 قمرى در روستاى ((بردمه لاريجان)) از توابع آمل ديده به جهان گشود. پس از آموختن قرآن و گذراندن تحصيلات ابتدايى, علاقه سرشار او به علوم دينى, وى را به آمل و از آنجا به تهران كشاند. پس از مدتى به قم عزيمت نمود و از محضر اساتيدى چون آيه الله حائرى, حجت كوه كمرى و شاهآبادى استفاده شايانى برد و پس از اخذ اجازه اجتهاد, به نجف اشرف مشرف شد و در دروس فقه و اصول ميرزاى نائينى, سيد ابوالحسن اصفهانى و آقاضياى عراقى كسب فيض نمود و در امور سياسى و مبارزه عليه رژيم ستمشاهى بسيار فعال بود و نقش خوبى در حمايت از امام راحل(ره) و انقلاب اسلامى داشته است. آثارى چون ((بدايع الافكار)) وتقريرات دروس آيه الله حائرى از وى به جاى مانده است. مرقد مطهرش در حرم حضرت معصومه(س) قرار دارد.
5 رمضان30 آبان
ـ هجوم وحشيانه عوامل رژيم پهلوى به حرم مطهر امام رضا ـ ع ـ (1357 ش)
توضيح : هجوم وحشيانه رژيم به داخل حرم رضوى با شليك گلوله هاى ماموران همراه بود و عده اى از زايران مورد ضرب و شتم قرار گرفتند.امام خمينى (ره) در قسمتى از پيام خود به همين مناسبت فرمود: اطاعت اين دستگاه اطاعت طاغوت و حرام است.
6 رمضان1 آذر
ـ خروج انگليس از خليج فارس پس از چندين سال استعمار بريتانيا در خاورميانه (1970 م)
ـ وقوع عظيم ترين نبرد ميان سوريه و اسراييل در ارتفاعات جولان به مدت يك روز و انهدام چندين تانك وهواپيما از طرفين (1351 ش)
7 رمضان2 آذر
وفات حضرت ابوطالب پدرارجمند حضرت على(ع) وبزرگ حامى پيامبراكرم حضرت محمد(ص), درمكه معظمه (10 بعثت)
حضرت ابوطالب(ع) و همسرش فاطمه بنت اسد(س) بيش از چهل سال از نبى اكرم(ص) حمايت نموده و او را در اهداف رسالتش يارى نمودند. مدفن آن حضرت, در قبرستان ابوطالب در مكه معظمه قرار دارد. امام محمد باقر(ع) در قبال تهمت بى ايمانى به حضرت ابوطالب(ع) از سوى دشمنان اهل بيت(عليهم السلام) فرمود: ((اگرايمان ابوطالب(ع) را در يك كفه ترازو بگذارند و ايمان اين خلق را در كفه ديگر, ايمان او سنگين تر است.)) به همين مناسبت مقاله اى تحت عنوان ((ابو طالب, مرد ستوده خصال)) در همين ره توشه درج شده است.
8 رمضان3 آذر
ـ رحلت استاد اخلاق آيه الله ميرزا محمد على شاهآبادى (1328 ش)
توضيح : آقا ميرزا محمد على شاهآبادى فرزند شيخ محمد جواد اصفهانى در سال 1292 قمرى در اصفهان متولد گرديد. اساتيد وى عبارتنداز : پدرش كه از اكابر و تلامذه صاحب جواهر بود, برادرش مرحوم آقا شيخ احمد بيدآبادى, ميرزا محمد هاشم خوانسارى چهار سوقى صاحب كتاب مبانى الاصول, حاج ميرزا حسن آشتيانى, ميرزا هاشم گيلانى, ميرزا ابوالحسن جلوه و ميرزا محمد تقى شيرازى. آيه الله شاهآبادى پس از مراجعت به ايران و مدتى سكونت در تهران در سال 1347 قمرى به حوزه علميه قم رفت و به تربيت طلاب علوم دينى پرداخت و شخصيت هايى چون امام خمينى(ره) را به جهان تشيع تحويل داد. پس از 7 سال مجددا به تهران مراجعت نمود. امام خمينى(ره)درباره وى مى فرمود: من در طول عمرم روحى به لطافت روح آيه الله شاهآبادى نديدم.
9 رمضان4 آذر
تولد با سعادت حضرت يحيى بن زكريا(ع)
حضرت يحيى بن زكريا چندين سال پيش از تولد حضرت عيسى بن مريم(ع) ديده به جهان گشود و در هفت سالگى به ارشاد و هدايت مردم پرداخت و بنى اسراييل را از ارتكاب گناه و جرايم برحذر مى داشت و آنان را به ظهور حضرت عيسى(ع) بشارت مى داد. ظهور و قيام حضرت عيسى(ع) پس از بيست و اندى سال از بشارت يحيى(ع) به وقوع پيوست. از پيامبر اكرم(ص) روايت شده است كه زكريا به عيسى بن مريم وصيت كرد, و عيسى به شمعون صفا, و شمعون به يحيى بن زكريا, و يحيى به منذر, و منذر به سليمه, و سليمه به برده, و برده به من (محمد بن عبدالله(ص)) وصيت كرده اند (رسالت الهى را دست به دست رسانده اند) و من آن را به على بن ابى طالب(ع) وصيت مى كنم.
حضرت يحيى در عصر اردشير (پادشاه مقتدر ايران) در بيت المقدس به دست يهودى ناپاك زاده اى به شهادت رسيد و روز شهادت وى, چهارشنبه بود. از امام صادق(ع) روايت شده است كه آسمان و زمين چهل روز در شهادت يحيى و شهادت اباعبدالله الحسين(ع) گريه و سوگوارى نمودند. سوال شد كه گريه آسمان چگونه بود؟ فرمود: طلوع و غروب خورشيد در آن مدت, به رنگ سرخ در آسمان هويدا مى شد.
ارسال 12 هزار نامه ازسوى مردم كوفه براى امام حسين(س) وتقاضاى آنان درحركت كردن آن حضرت به سوى عراق جهت مبارزه با حكومت يزيد (60 ق)
حمله وهابيان حجاز به نجف اشرف (1225 ق)
10 رمضان5 آذر
وفات ام المومنين حضرت خديجه(س) همسر پيامبر اكرم(ص) (10 بعثت)
ـ تشكيل بسيج مستضعفين به فرمان امام خمينى ـ ره ـ (1359 ش)
ـ روز بسيج مستضعفين
12 رمضان7 آذر
ـ انجام عقد اخوت ميان رسول خدا(ص) و حضرت على(ع) (1 ق)
ـ روز مقدس مسيحيان و ميلاد با سعادت پيامبر بزرگ الهى, حضرت عيسى بن مريم(ع)
ـ سالروز عمليات ((طريق القدس)) سپاهيان اسلام عليه مزدوران بعثى عراق (1360 ش)
توضيح : اين عمليات در منطقه عمومى غرب شهرستان سوسنگرد و منطقه عمومى بستان به مدت 14 روز با رمز مقدس ((يا حسين(ع))) و باهدف آزادسازى شهرستان ((بستان)) و دسترسى به هورالهويزه آغاز شد. در اين عمليات شهرستان بستان و 70 روستاى منطقه و 5 پاسگاه مرزى آزاد و ارتباط نيروهاى دشمن در شمال غربى و جنوب غربى خوزستان (جاده فكه ـ جفير ) قطع شد. ضمن اين كه تنگه ((چزابه)) به تصرف رزمندگان اسلام درآمد, مرز مشترك تامين و دسترسى به هورالهويزه نيز حاصل گشت. در پايان اين عمليات 800 كيلومتر مربع ازخاك كشور پاك سازى شد. در اين عمليات 13 فروند هواپيما, 4 فروند هلى كوپتر, 180 دستگاه تانك, 200دستگاه خودرو, 45 گردان و گروهان از 12 تيپ و نيروهاى كماندويى لشگر 5 مكانيزه دشمن بعثى منهدم شد.هم چنين 3500 نفر از افراددشمن كشته و 546 نفر ديگر اسير شدند و غنيمت هاى زيادى از ادوات جنگى مختلف, نصيب رزمندگان اسلام شد.
ـ آغاز عمليات ((مرواريد)) از سوى نيروى دريايى ارتش جمهورى اسلامى ايران عليه بعثيان عراق (1359 ش)
توضيح : نيروى دريايى ارتش جمهورى اسلامى ايران طى عملياتى موسوم به ((مرواريد)), 7 ناوچه مدرن و اژدر افكن عراق موسوم به ((اوزا)) را در جدال سكوهاى نفتى ((البكر)) و ((الاميه)) كه منطقه درگيرى بود به قعر دريا فرستادند. در ادامه اين عمليات چند فروندديگر از ناوها و قايق هاى دشمن توسط ناوچه هميشه قهرمان ((پيكان)) نابود گرديد و چند فروند هواپيماى جنگى و تعدادى از هلى كوپترهاىدشمن نيز كه از ناوهاى عراقى پشتيبانى مى كردند از سوى تيزپروازان نيروى هوايى و ناوچه قهرمان ((پيكان)) سرنگون شد. درادامه اين عمليات موفقيت آميز سكوهاى نفتى ((البكر)) و ((الاميه)) براى نخستين بار به دست پرسنل ارتش جمهورى اسلامى ايران افتاد و پس ازآن ميزان صدور نفت عراق,از طريق خليج فارس به صفر رسيد.
ـ روز نيروى دريايى ارتش جمهورى اسلامى ايران
13 رمضان8 آذر
هلاكت حجاج بن يوسف ثقفى در اثر يك بيمارى جانكاه (95 ق)
وى از ستم كاران تاريخ به شمار مىآيد و طى مدت بيست سال حكومت خويش, تلاش وافرى در تحكيم و تثبيت حكومت مروانيان به عمل آورد. وى پس از كشتن عبدالله بن زبير و منجنيق بستن خانه خدا و پايان دادن به حكومت آل زبير, علاوه بر حجاز, حكومت عراق و شرق عالم اسلام (تا مرزهاى هند و مغولستان) را نيز به دست آورد. غير از افرادى كه در جنگها به دست او كشته شدند, حكم قتل حدود صد و بيست هزار نفر را صادر كرد. وى در سن 53 سالگى به هلاكت رسيد. در آن هنگام بيش از 50 هزار مرد و 30 هزار زن در زندان او به سر مى بردند كه بسيارى از آنان برهنه بودند.
14 رمضان9 آذر
كشته شدن مختار بن ابى عبيده ثقفى ـ انتقام گيرنده خون امام حسين(ع) ـ به دست مصعب بن زبير (67 ق)
مختار بن ابى عبيده ثقفى پس از هلاكت معاويه بن ابى سفيان, از جمله رهبران انقلابى كوفه بود كه از امام حسين(ع) و نماينده اش حضرت مسلم بن عقيل(ع) حمايت نمود و در نتيجه, از سوى عبيدالله بن زياد عامل يزيد در كوفه, دستگير و زندانى مى شد و در ايام قيام امام حسين(ع) همچنان در زندان عبيدالله بن زياد بسر مى برد تا اينكه به وساطت شوهر خواهرش عبدالله بن عمر در نزد يزيد بن معاويه, از زندان آزاد گرديد. پس از مرگ يزيد, جهت خون خواهى امام حسين(ع) در كوفه قيام نمود و جمع كثيرى به او پيوسته و تمام قاتلان امام حسين(ع) و عناصر اصلى ضد امام حسين(ع) و اهل بيت(عليهم السلام) را دستگير و به مكافات اعمالشان رساند. وى پس از 18 ماه حكومت در كوفه و نواحى آن, در 14 رمضان 67 قمرى در برابر لشكريان عبدالله بن زبير به فرماندهى مصعب بن زبير, متحمل شكست گشته و در اين نبرد به قتل رسيد.
- درگذشت شيخ الفقهإ والمجتهدين آيه الله العظمى شيخ محمد على اراكى (1372 ش)
توضيح : معظم له در سال 1312 قمرى در اراك متولد گرديد. پدرش حاج ميرزا آقا فراهانى از علما, اوتاد و ابرار بود ومادرش از سلاله پاك پيامبر اسلام (ص) بود. وى در سن 11 سالگى به يادگيرى علوم دينى پرداخت و در سن 20 سالگى باتإسيس حوزه علميه اراك ازسوى آيه الله شيخ عبدالكريم حائرى به مدت 8 سال از محضر ايشان استفاده كرد و با مهاجرت آيه الله حائرى به قم و تإسيس حوزه علميه در اين شهر وى نيزبه شهرستان قم مهاجرت نمود و به مدت 35 سال به تدريس اشتغال ورزيد كه بسيارى از اساتيد و بزرگان فعلى حوزه علميه قم ازپرورش يافتگان او هستند. وى همچنين پس از وفات آيه الله خوانسارى بيش از 30 سال در مدرسه فيضيه نماز جمعه اقامه نمود. آيه الله اراكى پس از رحلت امام خمينى (ره) به مرجعيت عامه شيعيان نايل آمد.
- تصرف مجدد جزاير ابوموسى , تنب بزرگ و كوچك از سوى ايران (1350 ش)
توضيح : جزاير ابوموسى و تنب بزرگ و كوچك در سال 1904 ميلادى كه براى نخستين بار ناوهاى جنگى انگلستان در ساحل آنها پهلوگرفته بودند, جزيى از خاك ايران و تحت اداره بندر لنگه از توابع فارس بودند, و انگلستان اين جزاير را به اشغال خود درآورد و ضمن پايين كشيدن پرچم ايران, مإمورين گمرك كشور را از آنها اخراج كرد كه اين عمل شديدا مورد اعتراض دولت وقت ايران قرار گرفت. و در سال1905 دولت انگلستان به علت ضعف حكومت مركزى و با يك اقدام موذيانه پرچم اميرنشين شارجه را بر فراز جزاير مزبور به اهتزازدرآورد. درطول اشغال اين جزاير از سال 1904 تا 1968 دولت ايران حتى در بدترين شرايط سياسى از اعتراض به اشغال آنها خوددارىنكرد و در سال 1971 ميان دولت ايران و دولت انگلستان كه حامى شيوخ منطقه بود, مذاكراتى جهت حل اختلاف موجود در رابطه با جزايرمورد بحث قرار گرفت كه اين مذاكرات, حاكميت مجدد ايران بر جزاير ابوموسى, تنب بزرگ و كوچك را در پى داشت.
15 رمضان10 آذر
ـ ولادت امام حسن مجتبى(ع) نخستين فرزند حضرت فاطمه و حضرت على(عليهماالسلام) (2 ق)
برخى از مورخان سال تولد آن حضرت را, سوم قمرى دانسته اند. امام حسن(ع) هفت سال با پيامبر(ص) و سى سال با پدر بزرگوارش زندگى كرد و دوران خاصه امامت او ده سال بود. روايت شده است كه: هيچكس از جهت منظر, اخلاق, پيكر, رويه و مجد و بزرگوارى به رسول اكرم(ص) شبيه تر از او نبود. مهمترين حادثه دوران امامت او, عواقب و پيامد ناگوار جنگ هاى صفين, جمل و نهروان بود كه پس از تصدى خلافت, دامن گير آن حضرت شد. امام حسن(ع) چند ماه پس از تصدى خلافت, آماده جنگ با معاويه شد اما بر اثر سستى و خيانت عده زيادى از فرماندهان, سران قبائل, سربازان و پيروانش, چاره اى جز صلح با معاويه نديد و لذا عليرغم ميل باطنى خود به صلح تحميلى معاويه بن ابى سفيان تن داد و حكومت را به وى واگذار نمود. مقاله اى تحت عنوان ((امام حسن(ع), از امامت تا شهادت)) به همين مناسبت در اين ره توشه درج گرديده است.
ـ حركت مسلم بن عقيل(ع) به نمايندگى از امام حسين(ع) از مكه به سوى كوفه (60 ق)
اعزام حضرت مسلم(ع) از سوى امام حسين(ع) به جانب كوفه پس از نامه هاى پى درپى و دسته جمعى كوفيان به امام حسين(ع) و دعوت از آن حضرت جهت برپا نمودن حكومت اسلامى و مبارزه با يزيد بن معاويه بود. مردم كوفه گرچه در ابتدا استقبال شايانى از مسلم بن عقيل(ع) به عمل آوردند وليكن با تطميع و تهديد حكومت عبيدالله بن زياد, سرانجام وى را تنها گذاشته و به دست ابن زياد به شهادت رساندند.
ـ ولادت با سعادت امام نهم شيعيان حضرت امام محمد تقى ـ ع ـ (195 ق)
درباره ميلاد با سعادت حضرت جواد الائمه(ع) دو نظر در ميان مورخان شيعه وجود دارد. برخى آن را دهم رجب سال 195 قمرى مى دانند كه قول مشهور شيعه است. اما برخى ديگر آن را پانزدهم ماه مبارك رمضان همان سال دانسته اند كه همزمان با ميلاد حضرت امام حسن مجتبى(ع) مى باشد. امام جواد(ع) پس از شهادت امام رضا(ع) به دست مإمون, و پيش از رسيدن به بلوغ رسمى, به مقام امامت نائل آمد. على بن جعفر(ع) كه از مشايخ و مولفان بزرگ و از علويين بود و از محضر پدرش امام صادق(ع) و برادرش موسى بن جعفر(ع) و برادرزاده اش امام رضا(ع) كسب علم كرد وبه فقاهت ودانش مشهوربود, درهنگامى كه عمرش حدود 80 سال بود وامام جواد(ع) شايد عمر شريفش هنوز از 15 سال تجاوز نكرده بود, به امامت آن حضرت معترف بوده و دست وى را مى بوسيد و مى فرمود: ((انا له عبد)).
ـ شهادت آيه الله سيد حسن مدرس (1316 ش) زندگى و شخصيت اين بزرگ مرد ديانت و سياست در مقاله ((گوهرهاى تابناك)) در همين ره توشه بررسى شده است.
ـ روز مجلس شوراى اسلامى
توضيح : در سال 1372 شمسى, روز دهم آذر سالروز شهادت آيه الله مدرس به عنوان روز مجلس شوراى اسلامى ايران تعيين و به تصويب رسيد.
- روز جهانى مبارزه با بيمارى ((ايدز))
- برگزارى شيوه جديد مبارزه و تظاهرات در جهان توسط مسلمانان ايران (1357 ش)
توضيح : اين شيوه ابتكارى به اين صورت بود كه مردم در تاريكى شب به پشت بام ها رفته و همگى با هم نداى مقدس ((الله اكبر)) و ((لااله الاالله))سردادند كه اين امر, مإمورين حكومت نظامى شاه را سخت به وحشت انداخت.
16 رمضان11 آذر
- شهادت ميرزا كوچك خان جنگلى (1330 ش) پيرامون شخصيت اين مرد مجاهد به مقاله ((گوهرهاى تابناك)) در همين ره توشه مراجعه شود.
- همه پرسى قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران (1358 ش)
17 رمضان12 آذر
ـ بعثت پيامبر اكرم(ص) (13 قبل از هجرت)
به استناد ((شهر رمضان الذى انزل فيه القرآن)) بعثت رسول الله(ص) در روز 17 ماه مبارك رمضان بود. اما مشهور, بعثت آن حضرت را, 27 رجب دانسته اند. علامه مجلسى مى گويد: شايد بتوان گفت آغاز نبوت و وحى در ماه رمضان بود اما امر به تبليغ و رسالت حضرت در ماه رجب بوده است.
ـ وقوع معراج پيامبر اكرم(ص) در شب شنبه 17 ماه رمضان (12 بعثت)
از آيات كريمه و احاديث متواتره ثابت گرديده است كه خداى متعال در يك شب, حضرت محمد(ص) را از مكه معظمه تا مسجدالاقصى و از آنجا به آسمانها تا سدره المنتهى و عرش اعلى سير داد و عجايب آفرينش آسمان ها, رازهاى نهانى و معارف نامتناهى عرشى را به آن حضرت القا فرمود. ميان مورخان اسلامى درباره تاريخ معراج پيامبر(ص) اتفاقى نيست. برخى 17 رمضان, برخى 21 رمضان, 6 ماه پيش از هجرت و برخى ديگر در ربيع الاول دو سال پيش از بعثت گفته اند و در مكان عروج نيز اختلاف است. برخى خانه ام هانى (خواهر امام على ـ ع ـ) و برخى ديگر شعب ابى طالب و برخى نيز از مسجدالحرام دانسته اند. از برخى احاديث استفاده مى گردد كه معراج پيامبر(ص) يك بار نبوده است بلكه 120 مرتبه خداوند منان آن حضرت را به آسمان ها برده و در باب ولايت و امامت ائمه اطهار(عليهم السلام) و معارف الهى آگاهى هايى به آن حضرت داد.
ـ وقوع غزوه بدر ميان سپاهيان اسلام و سپاهيان كفر و شرك (2 ق)
بدر, نام چاهى است كه در اطراف آن, نبرد ميان مسلمانان و مشركان شعله ور شد و پس از پايان نبرد, كشته هاى مشركين در آن افكنده شدند. در اين غزوه كه نخستين مقابله سپاه اسلام با كفر, و نبرد اهل توحيد با اهل شرك بود, مشركان و كفار در آن از جنبه ساز و برگ و اسلحه و مهمات بر مسلمانان برترى داشتند و نفرات آنها سه برابر سپاه اسلام بود. سردارانى چون اميرالمومنين على(ع), حمزه بن عبدالمطلب(ع) و عبيده بن الحارث بن عبدالمطلب در اين جنگ حضور يافته و 7 نفر از سران لشكر كفر مانند: ابوجهل, وليد, شيبه و عتبه را به همراه دهها تن ديگر به هلاكت رساندند. مسلمانان, هفتاد نفر از كفار قريش را به اسارت درآورده و پيروزمندانه سر ابوجهل را نزد پيامبر(ص) بردند و آن حضرت سجده شكر بجاى آورد. روايت شده است كه در اين جنگ, تعداد اصحاب رسول خدا(ص), 317 نفر به تعداد اصحاب طالوت بود. وليكن معروف بين مسلمانان اين است كه تعداد اصحاب آن حضرت, 313 نفر بود.
ـ لغو مصوبه ساختگى انجمن هاى ايالتى و ولايتى رژيم محمد رضا پهلوى به دنبال مبارزات پى گير امام خمينى ـ ره ـ (1341 ش)
توضيح : لايحه انجمن هاى ايالتى و ولايتى در 6 مهر 1341 به تصويب هيئت دولت رسيد. به موجب اين لايحه به زنان حق راى داده مى شدو از شرايط انتخاب شوندگان و انتخاب كنندگان, قيد سوگند به قرآن حذف مى شد. هدف از تصويب اين لايحه آزادى زنان نبود بلكه توطئهآمريكا و اسراييل براى از بين بردن عفت عمومى و ترويج فساد و فحشإ در ميان زنان بود و زمانى كه رژيم, استوارى روحانيت و مردم را ديدو علائم قيام عمومى را مشاهده كرد, با تصويب هيئت دولت اعلام كرد كه تصويب نامه 14 / 7 / 1341 قابل اجرا نيست.
ـ تصويب قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران (1358 ش)
18 رمضان13 آذر
ـ نزول كتاب مقدس زبور بر حضرت داود(ع)
در اين كتاب مقدس, بشارت ظهور امام زمان(ع) وجود داشته است.
ـ عيد تعميد حضرت عيسى مسيح(ع) (روز مقدس مسيحيان)
تعميد يكى از ((هفت آيين مقدس)) است كه كليساها و مسيحيان آن را برگزار مى كنند. تعميد عبارت است از يك نوع شستشوى خاص كه بر حسب نوشته قاموس كتاب مقدس (ذيل كلمه تعميد) از وظايف كليساهاست كه بايد در مورد پيروان خود انجام دهد, ولى چگونگى اين عمل از نظر كاتوليك ها و پروتستان ها متفاوت است. پروتستان ها, آن را وسيله توفيق و سبب وقف در راه خدمت به خدا مى دانند, اما كاتوليك ها معتقدند كه اين شستشو , گناه موروثى را از انسان پاك مى كند و شيطان را از وى دور مى سازد و اگر طفلى بدون تعميد از دنيا برود روح شيطان در وجود او باقى مى ماند. در حالى كه طبق نوشته ((جان الدر)) اين عقيده با صريح گفتار مسيح(ع) مخالف است. زيرا مسيح(ع) چنانكه در انجيل متى باب 19 بند 14 آمده است, فرمود: بچه هاى كوچك را بگذاريد و از آمدن نزد من ايشان را منع نكنيد زيرا ملكوت آسمان از مثل اين ها است.
ـ تشكيل اولين كنفرانس اسلامى فلسطين در تهران (1369 ش)
ـ مهاجرت علمإ و روحانيون ايرانى مقيم نجف, كربلا و سامرا به كشور در پى اولتيماتوم روسيه به دولت ايران (1290 ش)
توضيح : زمانيكه روحانيون ايرانى مقيم عتبات عاليات مقدسه عراق از جريان اولتيماتوم روسيه به ايران با خبر شدند, براى نجات ايران از ذلت و مبارزه با روسها تصميم گرفتند تحت رهبرى آيه الله آخوند خراسانى و شيخ عبدالله مازندرانى به ايران باز گردند. ولى آيه الله آخوندخراسانى كه قصد عزيمت به ايران داشت, به طور كاملا مشكوكى بر اثر يك بيمارى ناگهانى وفات نمود.
19 رمضان14 آذر
ضربت خوردن امام على بن ابى طالب(ع) به دست شقى ترين فرد روى زمين عبدالرحمن بن ملجم مرادى, در مسجد كوفه در حال اقامه نماز صبح (40 ق)
20 رمضان15 آذر
ـ درگذشت جغرافى دان شهير اسلامى, شهاب الدين ياقوت بن عبدالله رومى (معروف به ياقوت حموى) صاحب معجم البلدان ـ (626 ق)
ـ تخريب مسجد بابرى هند از سوى هندوهاى متعصب (1371 ش)
توضيح : مسجد بابرى در دهه دوم قرن شانزدهم ميلادى توسط ظهيرالدين محمد بابر (موسس سلسله تيموريان در شبه قاره هند) بناگرديد.هم اكنون نزديك به 470 سال از قدمت اين مسجد بزرگ و تاريخى مى گذرد وليكن با فتنه انگيزى عمال استعمار انگليس, مورد هجوم هندوهاى متعصب گرديد و تخريب شد. آنان گمان مى كردند كه اين مسجد در محل معبد رام بنا شده است.
ـ شهادت سرگرد خلبان احمدكشورى درجبهه جنگ تحميلى عراق عليه جمهورى اسلامى ايران(1359 ش)
توضيح : شهيد كشورى پس از پيروزى انقلاب اسلامى فعاليتهاى مختلفى در پاكسازى كردستان از لوث عناصر ضد انقلاب انجام داد. وى پس از جنگ تحميلى, فرماندهى هوانيروز منطقه ايلام را به عهده گرفت و با دل و جان و علاقه اى وافر به انجام وظيفه پرداخت. وى پس ازدلاورىهاى فراوانى كه از خود نشان داد مورد تعقيب و هجوم دو فروند هواپيماى ميگ عراقى گرديد. هواپيماهاى جنگى عراق به هلى كوپتر او حمله نموده و پس از وارد كردن ضربات سخت, وى را به شهادت رساندند.
21 رمضان16 آذر
ـ شهادت اميرالمومنين على بن ابى طالب(ع) بر اثر ضربت شمشير زهرآلود عبدالرحمن ابن ملجم مرادى لعنه الله (40 ق)
ـ روياى يوسف صديق(ع) در شب قدر
از ابن عباس روايت شده است كه روياى صادقه حضرت يوسف در شب جمعه كه شب قدر بود واقع گرديد. وى در آن رويا ملاحظه كرد كه يازده ستاره از آسمان به زمين نازل شدند و او را سجده كردند. هم چنين خورشيد و ماه نيز از آسمان نازل شده و بر او سجده كردند.
ـ وفات موسى بن عمران(ع) و يوشع بن نون(ع) و عروج حضرت عيسى بن مريم(س) به آسمانها در شب 21 رمضان
شيخ طوسى به نقل از صادقين(عليهماالسلام) ضربت خوردن تمام اوصياى پيامران را در اين شب مى داند. شب قدر از شب هاى ارزشمند سال است كه همانندى براى آن در ميان روزها و شب ها نيست. اين شب بنا به فرمود قرآن كريم از هزار ماه برتر است و شبى است كه قرآن كريم بر قلب نازنين پيامبر اكرم(ص) نازل گرديده است.
ـ درگذشت محدث بزرگ عالم تشيع, محمدبن حسن بن على (معروف به ((شيخ حر عاملى(ره)))) (1104 ق)
وى در هشتم رجب 1033 در روستاى ((مشغره)) از توابع جبل عامل لبنان ديده به جهان گشود. كتاب گرانسنگ ((وسائل الشيعه)) ثمره هيجده سال تلاش پيگير او در جمعآورى و تنظيم احاديث شيعه مى باشد. شيخ حر عاملى در عصر صفويان به ايران مهاجرت نمود و پس از وفات, در صحن مطهر امام رضا(ع) در مشهد مقدس مدفون شد.
- روز دانشجو
توضيح: در شانزدهم آذرماه 1332شمسى درپى ورود نيكسون معاون رئيس جمهور وقت آمريكابه ايران, عده اى از دانشجويان دانشگاهها دست به اعتراض زده و در مقابل دانشكده فنى دانشگاه تهران, تظاهرات نمودند. در اين واقعه خون سه نفر از دانشجويان معترض به نامهاى: بزرگ نيا, قندچى و شريعت رضوى به دست جلادان پهلوى به زمين ريخته شد. از آن تاريخ به بعد به ويژه پس از پيروزى انقلاب اسلامى, اين روز به عنوان روز دانشجو نام گرفته است.
22 رمضان17 آذر
ـ تصرف مجدد شهر آمل از سوى ((علويان طبرستان)) به فرماندهى حسن بن زيد علوى ـ معروف به داعى كبير ـ (255 ق)
ـ درگذشت محدث بزرگ اهل سنت ابوعبدالله محمدبن يزيدبن ربعى قزوينى (معروف به ابن ماجه)ـ صاحب سنن ابن ماجهـ در قزوين(273 ق)
- شهادت مهدى زين الدين فرمانده لشكر 17 حضرت على بن ابيطالب ـ ع ـ (1363 ش)
23 رمضان18 آذر
ـ سومين شب قدر و نزول قرآن مجيد بر پيامبر اكرم(ص) به نقل از آن حضرت (13 قبل از هجرت)
ـ پايان يافتن تدوين و تإليف برخى از كتب مهم شيعى در شب 23 رمضان المبارك
كتاب ارزشمند فقهى ((جواهر الكلام)) در 23 رمضان 1254 قمرى, كتاب گرانسنگ منظومه ملا هادى سبزوارى در 23 رمضان 1261 قمرى و كتاب مهم تفسير قرآن ((الميزان)) علامه طباطبايى در 23 رمضان 1372 قمرى, از جمله آثار مهم شيعى بوده كه در اين شب به پايان رسيده اند.
-اعلام عراق به عنوان مسوول وآغازگر جنگ تحميلى عليه جمهورى اسلامى ايران از سوى سازمان ملل متحد (1370 ش)
- رحلت آيه الله العظمى سيد محمد رضا گلپايگانى (1372 ش)
- قيام اسلامى مردم ستمديده فلسطين در سرزمين هاى اشغالى (1366 ش)
- روز جهانى حقوق بشر
25 رمضان20 آذر
ـ وقوع جنگ نهروان ميان سپاهيان امام على(ع) و خوارج (38 ق)
منافقانى كه تحمل حكومت عدل اسلامى امام على(ع) را نداشته و از ابراز و اعلان ناخشنودى خويش نسبت به امام على(ع) بيمناك بودند, با آن حضرت در جنگ هاى جمل و صفين مشاركت نمودند و ليكن پس از نيرنگ هاى معاويه و عمروبن عاص در بالاى نيزه بردن قرآن در گرماگرم جنگ صفين, فرصت مخالفت پيدا كرده و با دست كشيدن از جنگ, امام على(ع) را نيز ناچار به ترك جنگ و پذيرفتن حكميت نمودند. اين گروه كه در تاريخ اسلام به نام ((مارقين)) معرفى شدند, پس از جنگ صفين, دائما به دنبال بهانه و فتنه جويى بوده تا اينكه در مقابل اميرالمومنين(ع) ايستاده و با جمعآورى 000 / 12 نيروى جنگى آماده نبرد شدند. امام على(ع) با پند و اندرز خويش در حدود دو سوم آنها را از جنگ بازداشت, وليكن لجاجت 000 / 4 نفر ديگر موجب شعله ور شدن نبرد بين طرفين گرديد كه در آن نبرد, تنها 9 نفر از مارقين جان سالم به در برده و بقيه به خاك مذلت و هلاكت افتادند.
ـ تولد ابوعبدالله محمد بن عمر بن حسين رازى (معروف به امام فخر رازى), متكلم و فيلسوف شهير قرن ششم هجرى در رى (544 ق)
- شهادت آيه الله ((سيد عبدالحسين دستغيب)) ـ دومين شهيد محراب ـ (1360 ش) در مقاله ((گوهرهاى تابناك)) به زندگى و مبارزات اين شهيد سعادتمند اشاره شده است.
- آغاز عمليات ((مطلع الفجر)) رزمندگان اسلام عليه متجاوزان عراقى (1360 ش)
توضيح : رزمندگان اسلام بامداد 20 آذرماه 1360 شمسى در ادامه نبرد پيروزمندانه خويش اين عمليات را با رمز ((يامهدى ادركنى)) آغازنمودند. اين عمليات در محور گيلانغرب و سرپل ذهاب واقع گرديد و طى آن, ارتفاعات چرميان, ريزكش, آبادىهاى كمار و كوه سفيدكه به مدت 14 ماه در اختيار متجاوزين عراقى بود به تصرف لشكريان اسلام درآمد. تلفات دشمن در اين عمليات بيش از 1000 نفر كشته,200 نفر اسير و انهدام يك گردان تانك و چهار گردان از نيروهاى مخصوص صدام بود.
26 رمضان21 آذر
درگذشت عالم بزرگ شيعه ((آخوند خراسانى)) صاحب كفايه الاصول (1290 ش)
آخوند خراسانى در مشهد مقدس ديده به جهان گشود و در همان شهر علوم مقدماتى را فراگرفت. وى فلسفه را از اساتيدى چون ملاهادى سبزوارى, ملاحسين خويى و ميرزا ابوالحسن جلوه فراگرفت. مرحوم آخوند, در سال 1279 قمرى راهى نجف شد و از محضر اساتيدى چون شيخ مرتضى انصارى و محمد حسن شيرازى كسب فيض نمود. معظم له پس از ميرزاى شيرازى مرجع تقليد شيعيان گرديد و در درس خارج وى 2200 نفر كه بيش از 200 نفر از آنها مجتهد مسلم بودند شركت مى كردند. آخوند خراسانى در عين اشتغال به كارهاى علمى و تربيت طلاب, در امور سياسى عصر خويش نيز شركت فعال داشت و از سران طراز اول جنبش مشروطه محسوب مى شود و همچنين فعاليت سياسى آخوند خراسانى, دو دولت روس و انگليس را بسيار نگران كرده بود. به همين جهت از وى خواسته شده بود تا فعاليت هاى سياسى خويش را متوقف كند. در نزد كارشناسان سياسى, وفات آخوند خراسانى يك مرگ طبيعى تلقى نمى شود زيرا او از ماهها پيش مورد تهديد دول روس و انگليس قرار گرفته بود.
27 رمضان22 آذر
ـ لغو امتياز تنباكو به فتواى ميرزاى شيرازى(ره) در راستاى مبارزه با دسيسه هاى استعمارى انگليس (1370 ق)
پس از آنكه استعمار انگليس با ترفندهايى امتياز توتون و تنباكو را از ناصرالدين شاه قاجار گرفت, خيل دختران فرنگى و زنان بدكاره خارجى به سوى ايران سرازير شده و در گوشه و كنار شهرهاى بزرگ, اقدام به ايجاد مراكز فحشإ و فساد نمودند. به دنبال آنها مبلغين و مبشرين مسيحى نيز به تدريج وارد كشور شده و كشور اسلامى ايران را همانند هندوستان مورد تاخت و تاز فرهنگى و ضد اخلاقى خويش قرار دادند. علما و مجتهدان دلسوز احساس خطر كرده و با دعوت مردم به اعتراض, علم مخالفت برداشتند. روحانيانى چون سيد على اكبر فال اسيرى در شيراز, ميرزا جواد آقا مجتهد تبريزى در تبريز, ميرزا حسن آشتيانى در تهران با يارى و هميارى مردم دست به شورش زدند. مرجع تقليد شيعيان آيه الله ميرزاى شيرازى كه در آن هنگام در سامراى عراق به سر مى برد, از اعمال حكومت ايران در واگذارى امتياز توتون و تنباكو به انگليس و بازگذاشتن دست خارجى ها در كشور, بسيار نارحت و متإسف بود. به همين جهت نامه هايى براى ناصرالدين شاه قاجار فرستاد وليكن همه آنها بى اثر بود. سرانجام ميرزاى بزرگ براى نجات اسلام و مسلمانان و حفظ مملكت ايران از شر دشمنان, فتواى تاريخى خود را در تحريم تنباكو به اين عبارت صادر نمود: ((اليوم, استعمال تنباكو و توتون بإى نحو كان در حكم محاربه با امام زمان(ع) است)). پس از فتواى ميرزاى شيرازى, مردم مسلمان ايران به دعوت اعتراضى روحانيت, جواب مثبت گفته و به مخالفت با قرارداد, قيام نمودند و در اين راه شهيدانى تقديم نمودند. دولت قاجار, چون چاره اى جز تسليم نديد, قرارداد را فسخ نمود.
ـ درگذشت علامه محمد باقر مجلسى(ره) در اصفهان (1110 ق)
علامه محمد باقر فرزند محمد تقى مجلسى در سال 1037 قمرى متولد گرديد. وى از شخصيت هاى برجسته شيعه مى باشد. خدمات دينى او از حيث تإليف و آثار (مانند كتاب ((بحارالانوار فى اخبار الائمه الاطهار)) در 110 جلد), تدريس, احقاق حقوق مظلومين, رفع گرفتارىهاى مردم و رفع شر ظلمه در تاريخ چون برگى زرين مى درخشد. سرانجام اين بزرگ مرد جهان تشيع در 27 رمضان سال 1110 قمرى در اصفهان بدرود حيات گفت و در كنار بقعه والد بزرگوارش مدفون گرديد.
28 رمضان23 آذر
اشغال بلندىهاى جولان سوريه از سوى رژيم صهيونيستى اسراييل (1981 م)
29 رمضان24 آذر
وقوع غزوه حنين (8 ق)
غزوه حنين در حوالى مكه به وقوع پيوست. پس از آنكه لشكر اسلام به دستور رسول اكرم(ص) مكه را فتح كرد و آن شهر را از دست مشركان خارج ساخت, گروهى از قبايل اطراف مكه به منظور مقابله با لشكر اسلام متحد شدند. خبر اجتماع اين قبايل به رسول خدا(ص) رسيد و آن بزرگوار براى درهم شكستن مقاومت مشركان, سپاهى تجهيز كرد و به سوى حنين حركت فرمود. در اين نبرد ابتدا مسلمين شكست خورده و روى به هزيمت نهادند اما با تدبير و تلاش رسول اكرم(ص) و ياران وفادارش همچون على(ع), بار ديگر فراريان برگشتند و طى نبردى سهمگين, دشمنان را شكست دادند. بعد از شكست دشمن, غنايم بسيار زيادى نصيب سپاه اسلام شد. پس از اين پيروزى, سپاه اسلام براى تعقيب دشمنان به سوى طائف حركت كرد.