روزه عبادتى است ناآشكار، كه به نوبه خود تجلى راستين ايده ها و عقيده هاى راستين و مجلاى احساس حضور است . يم و سرسپردگى روزه دار، در برابر دستورات خدا و آينه تمام نماى اعتقاد و عمل به اصول و فروع اسلام است .

روزه داراى فرهنگ مخصوص به خود بوده و روزه داران در ماه مبارك رمضان ، بيشتر با واژه هاى مربوط به اين فرهنگ ، سر و كار پيدا مى كنند.

طبق تحقيقات ، در ماه مبارك رمضان چهار صد واژه همگام با فرهنگ روزه بين ده تا سه برابر بيشتر از ساير ماهها به كار مى روند؛ واژه هاى چون : ببخشيد، عذر مى خواهم ، تلاوت ، صدقه ، انفاق ، خيرات ، احسان ، نماز، روزه ، دستگيرى ، فقرا... از بهار خاصى برخوردار مى باشند. (1) راز اصلى اين مساءله آن است كه شدت حرارت معنوى معارف جانبخش ‍ ماه رمضان به گونه اى است كه هر نوع ناخالصى را از دل روزه داران عاشق مى زدايد، و هر گونه زنگار ناآشنا را از چهره جانشان پاك مى كند و عرصه پهناور آن را با گلهاى معطر معارف الهى و فضائل اخلاقى مى آرايد و سرانجام ان فى الصوم جوعا و فى الجوع رجوعا (2)؛ عينيت مى يابد، و بدين جهت است كه اين ماه را رمضان لقب داده اند. (3) چون هر گونه ناخالصى و از گناه از عرصه جان آدمى با آتش مغفرت روزه ، ذوب گشته و نابود مى گردد و نيز باران رحمت و مغفرت كريمانه اين شهر مبارك ، از آسمان معارف حياتبخش آن بر صحراى دل پاك روزه داران مشتاق مى بارد و موجب رويش گلهاى پر طراوت و روح پرور و رهايى از بند تن شده ، هم چنين سبب پيدايش بهار خلوص و تقرب و باعث تجلى سبزه هاى دل نواز پارسايى و ايثار مى گردد، به اين خاطر پيامبر اكرم (ص ) ماه رمضان را شهر الله خواند و همواره پيش از حلول اين ماه مردم را به آمدن آن بشارت مى داد و مى فرمود: اى مردم ! ماه خدا به شما روى آورده است .(4)

بدون ترديد اگر آدمى بداند كه ماه مبارك رمضان ، چه بركاتى را بر سرزمين زندگى فردى و اجتماعى او مى بارد، همواره آرزو مى كند كه تمام سال ، او تحت پوشش روزه دارى قرار گيرد. در كلامى از حضرت خاتم الانبياء (ص ) آمده است : اگر بنده خدا بداند كه چه بركاتى در ماه مبارك رمضان نهفته است ، دوست مى دارد همه روزهاى سال خود را روزه دار باشد. (5)

همان گونه كه فروردين ، آغاز سال شكوفايى طبيعت است و محرم ، آغاز سال حماسه و شور است ، ماه مبارك رمضان نيز آغاز سال عرفان است .

امام صادق (ع ) فرمودند: اگر ماه رمضان ، سالم سپرى شود و آدمى از بهار آن ، گلهاى معطر عرفان بچيند، بقيه ماههاى سال او نيز سالم سپرى خواهد شد (6).