بازگشت

نمازهاى مستحبى




امام موسى بن جعفر عليه السلام مى فرمايند: انجام نمازهاى مستحبى ، مؤ منان را به خداوند نزديك مى نمايد.(456)

در اينجا بعضى از نمازهاى مستحبى را با دستورالعملشان ذكر مى كنيم ؛ ان شاءاللّه كه با به جا آوردن هر يك از آنها، به خداوند نزديك تر شويم .

نمازهاى مستحبى شبانه روز

نافله هاى شبانه روز

الف ) نافله هاى روزانه :

1. نافله نماز صبح ، قبل از نماز صبح ، دو ركعت مى باشد.

2. نافله نماز ظهر، قبل از نماز ظهر، هشت ركعت مى باشد.

3. نافله نماز عصر، قبل از نماز عصر، هشت ركعت مى باشد.

4. نافله نماز مغرب ، بعد از نماز مغرب ، چهار ركعت است .

5. نافله نماز عشا، بعد از نماز عشا، دو ركعت است .(457)

ب ) نافله هاى شب :

1. هشت ركعت نماز شب .

2. دو ركعت نماز شفع .

3. يك ركعت نماز وتر.

پس تعداد نافله ها سى و چهار ركعت ، مى باشد.

* تمام نمازهاى مستحبى به صورت دو ركعتى خوانده مى شود؛ مگر نماز وتر در نماز شب كه يك ركعت است و نماز اعرابى ، كه به صورت يك دو ركعتى و دو چهار ركعتى ، خوانده مى شود.(458)

* در نمازهاى مستحبى ، غير از چند نماز، خواندن سوره واجب نيست . (459)

* نبايد نافله ظهر و عصر را در سفر خواند؛ ولى نافله عشا را به نيت اين كه شايد مطلوب باشد، مى توان به جا آورد.(460)

* نماز مستحبى را مى شود در حال راه رفتن و سوارى خواند؛ در اين حال لازم نيست رو به قبله باشد.(461)

نماز شب :

مجموعا يازده ركعت است :

الف ) هشت ركعت آن دو ركعت ، دو ركعت ، مانند نماز صبح خوانده مى شود كه به نيت نماز شب مى باشد.

ب ) دو ركعت آن ، نماز شفع است . بهتر است كه در ركعت اول آن بعد از حمد، سوره ناس و در ركعت دوم بعد از حمد، سوره فلق خوانده شود.

ج ) يك ركعت آن نماز وتر است . بعد از حمد، سه بار سوره توحيد، يك بار سوره فلق و يك بار هم سوره ناس خوانده مى شود. مى توان يك سوره تنها نيز خواند. سپس دستها را به قنوت برداشته و براى چهل مؤ من دعا و طلب مغفرت نموده و هفتاد مرتبه گفته شود: استغفر اللّه ربى و اتوب اليه آنگاه هفت بار گفته شود: هذا مقام العائذبك من النار اين است مقام كسى كه از آتش قيامت به تو پناه مى برد. پس از آن سيصد مرتبه گفته مى شود: العفو و سپس بگويد: رب اغفرلى و ارحمنى و تب على انك انت التواب الغفور الرحيم . (462)

وقت نماز شب ، از نيمه شب تا فجر صادق است و هنگام سحر، از ساير مواقع بهتر است (تمام ثلث آخر شب ، سحر محسوب مى شود). افضل از آن ، خواندن نماز شب ، نزديكيهاى فجر است . (463)

مستحب است كه نماز شب را بلند بخوانند، تا اگر از خانواده اش كسى مى خواهد براى نماز شب برخيزد، بيدار شود. بديهى است كه در صورت ريا، ديگر استحبابى بر بلند خواندن مترتب نخواهد بود.(464)

نماز غفيله

پيامبر اكرم صل الله عليه و آله فرمود: هنگام غفلت نماز مستحبى بخوانيد، گر چه دو ركعت نماز كوتاه باشد، زيرا اين دو ركعت انسان را به بهشت وارد مى كند. عرض شد يا رسول اللّه صل الله عليه و آله هنگام غفلت چه وقت است ؟ فرمود: ميان مغرب و عشا.

كيفيت نماز غفيله

امام صادق عليه السلام فرمود: ميان مغرب و عشا، دو ركعت نماز بخوانيد؛ در ركعت اول بعد از حمد، اين آيه را بگويد: و ذالنون اذ ذهب مغاضبا فظن اءن لن نقدر عليه فنادى فى ظلمات اءن لا اله الا اءنت سبحانك انى كنت من الظالمين فاستجبناله و نجيناه من الغم و كذالك ننجى المؤ منين و ذوالنون (صاحب ماهى ، منظور حضرت يونس است ) چون خشمگين رفت ، پنداشت هرگز بر او تنگ نخواهيم گرفت . پس در ظلمات ندا كرد: جز تو خدايى نيست ، تو منزهى ! همانا من از ستمكارانم . پس او را اجابت كرديم و از غم رهايى اش داديم و مومنين را اين چنين رها مى گردانيم .

سپس در ركعت دوم بعد از حمد، آيات زير را بگويد: و عنده مفاتيح الغيب لا يعلمها الا هو و يعلم ما فى البر و البحر و ما تسقط من ورقة الا يعلمها و لا حبة فى ظلمات الاءرض و لا رطب و لا يابس الا فى كتاب مبين و كليدهاى غيب نزد اوست و جز او كسى آن را نمى داند و آنچه در خشكى و درياست مى داند و برگى بر زمين نمى افتد و هيچ دانه اى در تاريكيهاى زمين نيست ، مگر آن كه از آن آگاه است . و تر و خشكى نيست مگر كه در كتاب روشن ثبت شده است .

بعد دستها را به قنوت برداشته و اين دعا را مى خواند: اللهم انى اسئلك بفاتيح الغيب التى لا يعلمها الا انت ان تصلى على محمد و آل محمد و ان تفعل بى كذا و كذا .

و به جاى اين كلمات (كذا و كذا) حاجات خود را به هر زبانى كه بتواند از خدا بخواهد و پس از آن بگويد: اللهم انت ولى نعمتى و القادر على طلبتى تعلم حاجتى فاءسئلك بحق محمد و آله عليه و عليهم السلام لما قضيتها لى بارالها! تو را به اسرار غيب ، كه جز تو كسى آن را نمى داند، سوگند مى دهم كه بر محمد و دودمان او درود فرستى و درباره من چنين و چنان كن . بارالها! تو ولى نعمت منى و به برآوردن نياز من توانايى دارى و حاجت مرا مى دانى . سوگند به حق محمد و آلش كه بر او و بر آنان درود باد كه حاجت مرا برآورى . (465)




پاورقي



456- تحف العقول ، ص 297.

457- توضيح المسائل ، م 764.

458- العروة الوثقى ، ج 2، ص 111، م 6.

459- همان ، م 7.

460- توضيح المسائل ، م 767.

461- همان ، م 781.

462- رساله نوين ، حضرت 1، ص 170.

463- ترجمه تحريرالوسيله ، ج 1، ص 136.

464- احكام ، وزارت آموزش و پرورش ، ص 95.

465- ترجمه تحريرالوسيله ج 1، ص 136.