دعا در نماز براى همه
((رسول خدا صلى الله عليه و آله مشغول نماز بود كه شنيد مردى در نماز خود مى گويد:
پروردگارا! تنها من و محمّد را مشمول رحمت خود قرار ده و جز بر ما دو نفر، بر هيچ كس رحم نكن !
پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله پس از آنكه نماز خود را به پايان برد، رو به او كرد و فرمود: (چرا) تو يك چيز وسيع را محدود ساختى (111).))
(يعنى چرا همه مسلمانان را دعا نمى كنى و رحمت خدا را به من و خودت اختصاص مى دهى ؟)
آيت اللّه حسن زاده آملى گويد:
رساله اى در امامت نوشتم و آن را به حضور شريف استاد علاّمه طباطبائى رضوان اللّه تعالى عليه رائه دادم ، مدّتى در نزد او بود و لطف فرمودند و يك دوره تمام ، آن را مطالعه فرمودند، در يك جاى آن رساله ، درباره خودم دعاى شخصى كرده بودم كه : بار خدايا مرا به فهم خطاب محمّدى صلى الله عليه و آله اعتلا ده .
در هنگام ردّ رساله به اين جانب فرمود: آقا! تا من خود را شناختم دعاى شخصى در حق خودم نكردم بلكه دعايم عام است . اين تأ ديب اخلاقى بسيار در من اثر گذاشت .(112)
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: هر گاه يكى از شما دعا كند، دعايش را عموميّت دهد و همه را دعا كند، زيرا اين كار دعا را زودتر مستجاب مى كند.(113)
و نيز فرمود: كسى كه با جمعى نماز بخواند و تنها براى خود دعا كند و آنان را فراموش نمايد، به آنان جفا كرده است .(114)
مطلب ديگرى كه غفلت از آن روا نيست اين است كه : بر پا داشتن نماز و دعا كردن براى خود و ديگران ، وظيفه نمازگزار به پايان نمى رسد، بلكه اين آغاز راه است و هر نمازگزارى موظّف است علاوه بر اين ، عملاً نيز براى حلّ مشكلات مسلمانان اقدام كند، چنانكه آيت اللّه جوادى آملى فرموده اند: دينى كه مى گويد: هنگام سحر در نماز شب حدّاقل چهل نفر را دعا كن . همان دين مى گويد: روز هم به فكر حلّ مشكل چهل نفر باش ، شب برخيز و ديگران را دعا كن ، يعنى روز هم مواظب كارشان باش . اين درس كرم به انسان مى آموزد، كه ديگران مهمان سفره انسان باشند.(115)
امام صادق عليه السلام فرمودند:
جان ايمان سه چيز است :
1 - نماز شب خواندن .
2 - روزه دار را افطار دادن .
3 - به ملاقات برادران رفتن .(116)
پاورقي
111-مجمع البيان : ج 4 - 3، ص 601.
112-هزا و يك نكته : ص 621، نكته 777.
113-همان ، ص 633، نكته 777.
114-همان .
115-اسرار عبادات : ص 124.
116-رساله لقاء اللّه : ص 168.