توبه و فرجام اعمال صالح
اينك به برخى ديگر از جنبه هاى اين موضوع كه در قرآن كريم و ادعيه آمده است مى پردازيم : قرآن كريم در مورد كسانى كه توبه نموده ، ايمان بياورند و عمل صالح انجام بدهند، چنين مى فرمايد:
(... فَاُولئِكَ يُبَدِّلُ اللّهُ سَيِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ وَكانَ اللّهُ غَفُوراً رَحيماً ).(116)
((... خداوند بديهاى آنان را به خوبى تبديل مى نمايد و خداوند همواره آمرزنده و مهربان بوده است )).
و اين معجزه اى است كه با توبه و عمل صالح انجام مى شود يعنى نه تنها گذشته ناپاك و زشت انسان محو مى شود بلكه تبديل به اعمال نيكو مى گردد. در همين زمينه در ((دعاى كميل )) مى فرمايد:
((اَللّهُمَّ لا اَجِدُ لِذُنُوبى غافِراً وَلا لِقبائِحى ساتِراً وَلا لِشَى ءٍ مِنْ عَمَلِىَ الْقَبيحِ بِالْحَسَنِ مُبَدِّلاً غَيْرَكَ)).
((بارالها! من براى گناهانم آمرزنده اى و براى زشتيهايم پوششى و براى تبديل اعمال زشت و قبيحم به نيكويى ، جز تو كسى را نمى يابم )).
نكته ديگر آنكه : انسان نبايد به كارهاى خوب و محاسن خود مغرور شود و به آنها بنازد. حضرت امام حسين (عليه السّلام ) در ((دعاى روز عرفه )) چنين مى فرمايند:
((اِلهى ! مَنْ كانَتْ مَحاسِنُهُ مَساوِىَ فَكَيْفَ لا تَكُونُ مَساوِيْهِ مَساوِىَ)).
((خدايا! كسى كه خوبيهايش هم بدى است (آن حضرت به خاطر تواضع و فروتنى در نزد خداوند، خوبيهاى خود را بدى تلقى مى كرد)، پس چگونه بديهايش بدى نباشد؟)).
و در ((دعاى ابى حمزه ثمالى )) آمده است :
((لا الّذى اَحْسَنَ اسْتَغْنى عَنْ عَونِكَ وَرَحْمَتِكَ وَلاَ الَّذى اَساَّءَ وَاجْتَرَءَ عَلَيْكَ وَلَمْ يُرْضِكَ خَرَجَ عَنْ قُدْرَتِكَ)).
((بارالها! نه آن كس كه نيكوكار است از يارى و رحمت تو بى نياز است و نه آن كسى كه خطاكار است و در مقابل تو ايستاده و برخلاف رضايت تو عمل نموده است ، از قدرت و حكومت تو خارج است )).
به عبارت ديگر، انسان در نيك بودن و نيكى نمودن ، محتاج عنايت و رحمت الهى مى باشد. و در بد بودن و بدى نمودن هم در تحت سلطه و حكومت پروردگار متعال قرار دارد و عصيان و طغيانش موجب خروج او از قوانين و سنّتهاى الهى نمى شود.
پاورقي
116- فرقان /69.