نماز جماعت
از نكات اساسى مربوط به نماز، برپايى آن به صورت جماعت است . نماز جماعت پاداش بسيار، بركات فراوان و فوايد فردى آثار اجتماعى بسيار دارد.
شكوه مسلمانان و موحّدان را مى رساند. ذوب شدن ((فرد)) در ((جمع )) در يك عبادت توحيدى است . مقدمه وحدت و عامل تقويت روح برادرى است .
نماز جماعت ، زمينه شناخت افراد و مشكلات و نيازهاى آنان است . نماز جماعت ، بهترين و بيشترين و پاك ترين و كم خرج ترين اجتماعات دنياست . خار چشم دشمنان اسلام است . عامل نظم ، وحدت صفوف ، وقت شناسى و مبارزه با فردگرايى و خودخواهى است . موجب شسته شدن كينه ها و كدورت ها و پيدايش روحيه اخوّت دينى است . مستحب است انسان صبر كند تا نماز را به جماعت بخواند. نماز به جماعت ، از نماز اوّل وقتِ فُرادى با فضليت تر است و پاداش جماعت ، هر چند مختصر و كوتاه برگزار شود، از نماز فُرادى كه طولانى بخوانند بيشتر است .(130) در حديث آمده است : هرگاه عدد نمازگزاران در جماعت ، از ده نفر بيشتر شود، پاداشى نصيب نمازگزاران مى شود كه قابل بيان و شماره نيست .
در نماز جماعت ، بايد فردى عادل و متّقى و شايسته ، امام جماعت شود و ديگران به او اقتدا كنند.
اين شرط، هم ملاك بودن تقوا و عدالت را بيان مى كند و هم تبعيت از پيشگامان در صلاح و پاكى را مى آموزد. تحقير نماز جماعت ، تحقير خداست و تعظيم آن ، بزرگداشت فرمان پروردگار است .
آنكه براى شركت در نماز جماعت ، از خانه بيرون مى رود، يا در مسجد به انتظار برپايى نماز جماعت به سر مى برد، در طول اين مدّت پاداش پرداختن به نماز را مى گيرد.(131)
در نماز جماعت ، جمعيّت هر چه بيشتر باشد، ثوابش افزون تر است . در حديث آمده است : هر كه نماز جماعت را دوست بدارد، خدا هم او را دوست مى دارد.(132)
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: صف هاى جماعت ، همچون صفوف فرشتگان در آسمان چهارم است .(133)
عدالت پيشنماز
چون نماز، نشانه اى از يك تجمع دينى و اقتدا به يك ((پيشوا)) است ، پس بايد خوب ترين انسان ها و پاك ترين افراد، به امامت جماعت بپردازند. امام جماعت بايد كسى باشد كه به ديانت و تعهدش ايمان داشته باشيم .
افراد گنهكار و سفيه ، نمى توانند پيشنماز شوند.
در حديث آمده است : ((فَقَدِّمُوا اَفْضَلَكُم ))(134) برترين هاى تان را پيشنماز كنيد. امام باقر عليه السلام فرمود: امام جماعت بايد از افراد انديشمند و صاحب فكر باشد.(135)
وقتى صفت عدالت وپاكى تعهّد، از شرايط امام جماعت باشد، روشن است كه جامعه و جمع اقتدا كننده را نيز در اين مسير حركت مى دهد و ملاك هاى تقدّم در كارها و مسئوليت ها، همين ها مى شود.
عدالت ، يك حالت درونى است كه انسان را از ارتكاب گناهان كبيره ، يا تكرار و اصرار بر گناهان صغيره باز دارد.
از امام صادق عليه السلام پرسيدند: عادل كيست ؟ فرمود: آن كه چشمش را از نامحرم بپوشاند، زبانش را از گناه ، و دستش را زا ستم نگاه دارد.(136)
و رسول خدا فرموده است : كسى كه با مردم در معامله و داد و ستد، ستم نكند و در گفت و گوها دروغ نگويد و در وعده ها تخلّف نكند، او با مروّت و عدالت است .(137)
پس سعى كنيم نمازهايمان را به جماعت بخوانيم و از بركات تجمّع هاى دينى و عبادى غافل نشويم .
سنگر دشمن شكن و وحدت بخش ((مساجد)) را خالى نگذاريم و با بهانه هاى مختلف ، خود را از فيض جماعت ، محروم نسازيم .
پاورقي
130- رساله امام خمينى ، مسئله 1402.
131- كنزالعمال ، ج 8، حديث 22818.
132- مستدرك الوسائل ، ج 1، ص 488.
133- مستدرك ، ج 1، ص 488.
134- من لايحضره الفقيه ، حج 1، ص 377.
135- مستدرك الوسائل ، ج 1، ص 492.
136- بحارالانوار، ج 75، ص 248.
137- بحارالانوار، ج 67، ص 1.