بازگشت

دعوت به سوي اتحاد


در ايـن آيـه بـحـث نـهايى كه همان ((مساله اتحاد و مبارزه با هرگونه تفرقه )) باشدمطرح شده , مى فرمايد: ((و همگى به ريسمان الهى چنگ بزنيد, و از هم پراكنده نشويد)) (واعتصموا بحبل اللّه جميعا ولا تفرقوا).
در باره ((حبل اللّه )) (ريسمان الهى ) مفسران احتمالات مختلفى ذكر كرده اند ودر روايات اسلامى نـيـز تـعـبـيرات گوناگونى ديده مى شود ولى هيچ كدام با يكديگراختلاف ندارند زيرا منظور از ((ريـسمان الهى )) هرگونه وسيله ارتباط با ذات پاك خداوند است , خواه اين وسيله اسلام باشد, يا قرآن , يا پيامبر و اهل بيت او.
سـپـس قـرآن به نعمت بزرگ اتحاد و برادرى اشاره كرده و مسلمانان را به تفكردر وضع اندوهبار گـذشـتـه , و مـقايسه آن ((پراكندگى )) با اين ((وحدت )) دعوت مى كند,مى گويد: ((و نعمت (بـزرگ ) خـدا را بـر خود به ياد آريد كه چگونه دشمن يكديگربوديد و او در ميان دلهاى شما الفت ايـجـاد كـرد, و به بركت نعمت او برادر شديد))(واذكروا نعمت اللّه عليكم اذ كنتم اعدآ فالف بين قلوبكم فاصبحتم بنعمته اخوانا).
در ايـنـجـا مساله تاليف قلوب مؤمنان را به خود نسبت داده مى گويد: ((خدا در ميان دلهاى شما الفت ايجاد كرد)) با اين تعبير, اشاره به يك معجزه اجتماعى اسلام نموده , زيرا اگر سابقه دشمنى و عـداوت پـيـشين عرب را درست بررسى كنيم خواهيم ديد كه چگونه يك موضوع جزئى و ساده كـافـى بود آتش جنگ خونين درميان آنها بيفروزد و ثابت مى گردد كه از طرق عادى امكان پذير نبود كه از چنان ملت پراكنده و نادان و بى خبر, ملتى واحد و متحد و برادر بسازند.
اهـمـيـت وحـدت و بـرادرى در مـيـان قـبـايل كينه توز عرب حتى از نظردانشمندان و مورخان غيرمسلمان مخفى نمانده و همگى با اعجاب فراوان از آن يادكرده اند!.
سپس قرآن مى افزايد: ((شما در گذشته در لبه گودالى از آتش بوديد كه هر آن ممكن بود در آن سقوط كنيد و همه چيز شما خاكستر گردد)) (وكنتم على شفا حفرة من النار فانقذكم منها).
امـا خـداونـد شـمـا را نـجـات داد و از اين پرتگاه به نقطه امن و امانى كه همان نقطه ((برادرى و محبت )) بود رهنمون ساخت .
((نـار)) (آتـش ) در آيـه فـوق كـنايه از جنگها و نزاعهايى بوده كه هر لحظه دردوران جاهليت به بهانه اى در ميان اعراب شعله ور مى شد.
در پـايان آيه براى تاكيد بيشتر مى گويد: ((خداوند اين چنين آيات خود را برشما روشن مى سازد شايد قبول هدايت كنيد)) (كذلك يبين اللّه لكم آياته لعلكم تهتدون ).
بنابراين , هدف نهايى هدايت و نجات شماست , پس بايد به آنچه گفته شداهميت فراوان دهيد.
(آيه 104)