بازگشت

سيماي پرهيزكاران


از آنـجـا كـه در آيـه قبل وعده بهشت جاويدان به پرهيزكاران داده شده در اين آيه پرهيزكاران را معرفى مى كند و پنج صفت از اوصاف عالى و انسانى براى آنها ذكرنموده است :.
1ـ ((آنـهـا در هـمـه حـال انـفـاق مى كنند چه موقعى كه در راحتى و وسعتند و چه زمانى كه در پريشانى و محروميتند)) (الذين ينفقون فى السرا والضرا).
جالب توجه اين كه در اينجا نخستين صفت برجسته پرهيزكاران ((انفاق )) ذكرشده , زيرا اين آيات نقطه مقابل صفاتى را كه در باره رباخواران و استثمارگران درآيات قبل ذكر شد, بيان مى كند, به علاوه گذشت از مال و ثروت آن هم در حال خوشى و تنگدستى روشنترين نشانه مقام تقواست .
2ـ ((آنها بر خشم خود مسلطند)) (والكاظمين الغيظ).
3ـ ((آنها از خطاى مردم مى گذرند)) (والعافين عن الناس ).
فـرو بـردن خـشم بسيار خوب است اما به تنهايى كافى نيست زيرا ممكن است كينه و عداوت را از قـلـب انـسـان ريشه كن نكند, در اين حال براى پايان دادن به حالت عداوت بايد ((كظم غيظ)) با ((عفو و بخشش )) توام گردد.
4ـ آنها نيكوكارند ((و خداوند نيكوكاران را دوست دارد)) (واللّه يحب المحسنين ).
در اينجا اشاره به مرحله عاليتر از عفو شده , كه انسان با نيكى كردن در برابربدى (آنجا كه شايسته است ) ريشه دشمنى را در دل طرف بسوزاند و قلب او رانسبت به خويش مهربان گرداند.
(آيـه 135)ـ پـنـجـم : ((و آنـها كه وقتى مرتكب عمل زشتى شوند يا به خودستم كنند به ياد خدا مـى افتند و براى گناهان خود طلب آمرزش مى كنند)) (والذين اذا فعلوا فاحشة او ظلموا انفسهم ذكروا اللّه فاستغفروا لذنوبهم ).
از آيه فوق استفاده مى شود كه انسان تا به ياد خداست مرتكب گناه نمى شود, اما اين فراموشكارى و غـفـلـت در افـراد پـرهـيزكار ديرى نمى پايد, به زودى به ياد خدا مى افتند و گذشته را جبران مى كنند ((و كيست جز خدا كه گناهان راببخشد)) ؟ (ومن يغفر الذنوب الا اللّه ).
در پايان آيه براى تاكيد مى گويد: ((آنها هرگز با علم و آگاهى بر گناه خويش اصرار نمى ورزند و تكرار گناه نمى كنند)) (ولم يصروا على ما فعلوا وهم يعلمون ).
(آيـه 136)ـ در ايـن آيـه پـاداش پـرهيزكارانى كه صفات آنها در دو آيه گذشته آمد توضيح داده , مـى گويد: ((آنها پاداششان آمرزش پروردگار و بهشتهايى است كه اززير درختانش نهرها جارى است (و لحظه اى آب از آنها قطع نمى شود) بهشتى كه بطور جاودان در آن خواهند بود)) (اولئك جزاؤهم مغفرة من ربهم وجنات تجرى من تحتها الا نهار خالدين فيها).
و در پـايـان آيه مى گويد: ((اين چه پاداش نيكى است براى آنها كه اهل عمل هستند)) (ونعم اجر العاملين ).
نه افراد واداده و تنبل كه هميشه از تعهدات و مسؤوليتهاى خويش مى گريزند(آيه 137)