بازگشت

يك آزمون جالب


در بـخـشـى از آيـات گـذشـتـه سـخـن از مساله نجوا بود, باز همين بحث را ادامه داده , نخست مى فرمايد: ((اى كسانى كه ايمان آورده ايد! هنگامى كه مى خواهيد بارسول خدا نجوا كنيد پيش از نـجـوايـتـان صدقه اى در راه خدا بدهيد)) (يا ايها الذين آمنوا اذا ناجيتم الرسول فقدموا بين يدى نجويكم صدقة ).
سپس مى افزايد: ((اين براى شما بهتر و پاكيزه تر است )) (ذلك خير لكم واطهر).
اين صدقه هم براى متمكنان ((خير)) بود, زيرا موجب ثوابى مى شد, و هم براى نيازمندان , چرا كه وسيله كمكى به آنها محسوب مى گشت .
و اما ((اطهر)) بودنش از اين نظر بود كه قلوب اغنيا را از حب مال مى شست , وقلوب نيازمندان را از كينه و ناراحتى .
ولـى از آنـجـا كـه اگـر وجـوب صدقه قبل از نجوا عموميت مى داشت فقرا ازطرح مسائل مهم يا نيازهاى خود در برابر پيامبر(ص ) به صورت نجوا محروم مى شدند, در ذيل آيه حكم صدقه را از اين گـروه برداشته , مى فرمايد: ((و اگرتوانائى نداشته باشيد خداوند آمرزنده و مهربان است )) (فان لم تجدوا فان اللّه غفوررحيم ).
و بـه اين ترتيب آنها كه تمكن مالى داشتند دادن صدقه قبل از نجوا براى آنان واجب بود, و آنها كه نداشتند بدون آن مى توانستند با پيامبر(ص ) نجوا كنند.
(آيـه )ـ جالب اين كه دستور فوق تاثير عجيبى گذاشت و آزمون جالبى شد وهمگى جز يك نفر از دادن صـدقـه و نـجـوا خـوددارى كردند, و او اميرمؤمنان على (ع )بود اينجا بود كه آنچه لازم بود روشن شود شد و آنچه بايد مسلمانان از اين دستوربفهمند و درس گيرند گرفتند.
لـذا آيـه مـوردبـحث نازل گرديد و اين حكم را نسخ كرد و فرمود: ((آيا ترسيديدفقير شويد كه از دادن صدقات قبل از نجوا خوددارى كرديد))؟! (اشفقتم ان تقدموابين يدى نجويكم صدقات ).
معلوم مى شود حب مال در دل شما از علاقه به نجواى پيامبر(ع ) بيشتر است ,و نيز معلوم مى شود در ايـن نـجـواها غالبا مسائل حياتى مطرح نمى شد, وگرنه چه مانعى داشت كه اين گروه قبل از نـجـوا صـدقه اى مى دادند و نجوا مى كردند,بخصوص اين كه مقدار خاصى براى صدقه نيز تعيين نشده بود و مى توانستند با مبلغ ‌كمى اين مشكل را حل كنند.
سپس مى افزايد: ((اكنون كه اين كار را نكرديد (و خود به تقصير خويشتن پى برديد) و خداوند توبه شما را پذيرفت , نماز را برپا داريد و زكات را ادا كنيد, و خداو پيامبرش را اطاعت نماييد, و (بدانيد) خـداونـد از آنـچه انجام مى دهيد باخبراست ))(فاذا لم تفعلوا وتاب اللّه عليكم فاقيموا الصلوة وآتوا الزكوة واطيعوا اللّه ورسوله واللّه خبير بما تعملون ).