جواب:
لغت شناسان در تعريف واژة رمضان نوشته اند: رمضان از مادة رمض مي باشد كه به معناي شدت تابش آفتاب بر خاك است. علت تسميه آن است كه عربها ماه را با زماني كه در آن واقع شود نامگذاري كرده اند. رمضان در زمان شدت گرما بود، از آن جهت رمضان ناميده شد و جمع آن را رمضانات گفته اند. گفته شده است: رمضان از نام هاي خداوند است.
رمضان از ماده رمض به معناي سوختگي است، و چون ماه صيام گناهان را ميسوزاند، بدين اسم مسمّي شد.
رمضان نهمين ماه هجري قمري، و يگانه ماهي است كه نامش در قرآن آمده است. در اين ماه مسلمانان با آداب خاص روزه مي دارند.
اين كه ماه رمضان براي روزه انتخاب شده، به خاطر آن است كه اين ماه بر ساير ماه ها برتري دارد. در اين ماه قرآن نازل شده و در روايات آمده است كه همه كتابهاي بزرگ آسماني تورات، انجيل ، زبور، صحف و قرآن در اين ماه نازل شده اند.
امام صادق(ع) فرمود: تورات در ششم ماه رمضان و انجيل در دوازدهم و زبور در هيجدهم و قرآن مجيد در شب قدر نازل گرديد.
قرآن پژوهان و مورخان باور دارند كه روزه در سال دوم هجري بر مسلمانان واجب شد.
البته روزه در امت هاي پيشين بوده است. در قرآن آمده است: يا أيّها الّذين آمنوا كُتِب عليكم الصيام كما كتب علي الذين من قبلكم لعلكم تتقون؛ اي كساني كه ايمان آورده ايد و روزه بر شما مقرّر شد، چنان كه بر كساني كه قبل از شما بودند، نوشته شده بود، تا پرهيزكار شويد.
از اين آيه هم وجوب روزه بر مسلمانان استفاده مي شود و هم پيشينه آن در اديان ديگر. جملة كما كتب علي الذين من قبلكم حكايت از آن دارد كه روزه در اديان ديگر وجود داشته، گرچه مدت و كيفيت آن در اديان متفاوت بوده است. يكي از نويسندگان در اين خصوص مي نويسد: از تورات و انجيل فعلي بر مي آيد كه روزه ميان يهود و نصاري بوده و اقوام و ملل ديگر هنگام مواجه شدن با غم و اندوه روزه مي گرفته اند، چنان كه در قاموس كتاب مقدس آمده است: روزه در تمام اوقات در ميان هر طايفه بوده است. نيز از تورات بر مي آيد كه موسي(ع) چهل روز روزه داشته است. همچنين به هنگام توبه و طلب خوشنودي خداوند، يهود روزه ميگرفتند. حضرت مسيح(ع) چنان كه از انجيل استفاده مي شود، چهل روز روزه داشته است.
[1] قاموس قرآن، ج 3-4، ص 122؛ مجمع البحرين، ج 1 - 2؛ مفردات راغب، ص 203؛ معارف و معاريف، ج 5، ص 669.
لغت نامه دهخدا،ج 7، ص 10780.
بقره (2) آية 185.
غلام حسين مصاحب، دايره المعارف فارسي،ج1، ص 1099؛ بهاءالدين خرمشاهي، دانشنامه قرآن، ج 1، ص 11180.
تفسير نمونه، ج 1، ص 633- 634.
وسائل الشيعه، ج 7، ابواب احكام شهر رمضان، ح 16.
البدايه و النهايه، ج 3-4، ص 254؛ تاريخ طبري، ج 2،ص 129؛ العامل في التاريخ، ج 2، ص 115؛ ابراهيم آيتي، تاريخ پيامبر اسلام(ص)، ص 298.
بقره (2) آية 183؛ ترجمه الميزان، ج 2، ص 5 به بعد.
تفسير نمونه، ج 1، ص 633 - 634؛ ترجمه الميزان، ج 2، ص 6، با تلخيص.
|
