بازگشت

گروه: احكام شرعي
 
 
مرکز پاسخگو:دفتر تبليغات اسلامي
موضوع اصلي:احكام شرعي
موضوع فرعي:احكام شرعي
سؤال:در عيد فطر امسال بين مراجع در رؤيت ماه اختلاف بود. برخي از مراجع روز 29 را عيد گرفتند، در حالي كه مقلدانشان در شهرستانها با خبر نبودند و روز 30 را عيد گرفتند، با اين كه روزه گرفتن در روز عيد حرام است. حكم اين مسئله چيست؟


جواب:

راههاي اثبات اول ماه عبارتند از:

1 - ديدن ماه توسط انسان. هر مسلماني كه ماه را ببيند، مسلّماً فرداي آن شب روز اول ماه خواهد بود.

2 - شهادت دادن دو نفر انسان عادل كه خودشان ماه را ديدهاند. اگر دو نفر عادل به ما خبر دادند كه ماه را ديدهايم، بايد شهادت آن دو را بپذيريم و فردا را اول ماه بدانيم.

3 - حكم حاكم شرع. اگر حاكم اسلامي (مرجع تقليد) حكم كرد كه فردا اول ماه است، همه بايد بدان پايبند باشند و حرمت آن را نگاه دارند.

البته راههاي ديگري نيز براي اثبات اول ماه هست. براي اطلاع بيشتر به توضيح المسائل مراجعه كنيد.

در مورد اول ماه شوال (عيد سعيد فطر) امسال (1424 هجري قمري) در ديدن ماه اختلاف نظر پيدا شد. از طرف رهبر معظم انقلاب و ساير مراجع، افراد كار آزموده و مورد اعتمادي در سراسر كشور براي ديدن ماه مأمور شده بودند. اينان با وسائل پيشرفته نتوانستند ماه را در شام 29 رمضان در هيچ افقي از آفاق ايران ببينند، حتي در افق كشورهاي شرقي مانند افغانستان و پاكستان ماه ديده نشد. بنابراين براي اكثر مراجع از جمله رهبر معظم انقلاب اثبات نشده لذا اين مراجع روز 30 ماه رمضان را عيد اعلام نكردند، ولي براي تعدادي از مراجع از جمله آيت الله بهجت اثبات شد كه روز 30 رمضان اول شوال عيد است. لذا در آن روز روزه نگرفتند. بديهي است كه خود اين مراجع ماه را نديدهاند، ولي ممكن است دو نفر كه از نظر آنان عادل بودهاند، به آنان خبر دادهاند كه ماه را ديدهايم و ايشان به گفته آنان اعتماد كرد و آن روز را عيد دانستهاند. بنابراين، مقلدان آنان اگر از قول مرجعشان در اين موضوع يقين پيدا ميكنند، بايد آن روز را عيد بدانند، ولي اگر در حالت شك باقي ماندهاند، بايد روز بعد را عيد بدانند و آن روز را كه روزه گرفتند، براي آنان مشكلي نيست و گناهي نكردهاند. گناه تنها در صورتي است كه انسان بداند و براي او ثابت شود كه آن روز عيد است و با اين حال روزه بگيرد، كساني كه اصلاً اطلاع نداشتند، هيچ حكمي بر آنها نيست.