بازگشت

گروه: توحيد و معاد
 
 
مرکز پاسخگو:تبيان
موضوع اصلي:شب
موضوع فرعي:شب قدر
سؤال:بـه نظر مي رسد كه شب قدر در تمام سال بيش از يك شب نيست ولي از طرفي مي دانيم كه به جـهـت تـفـاوت افـق , مـاه رمضان در بعضي از كشورها يكي دو روز زودتر و در بعضي ديرتر آغاز مي شود , روي اين حساب شب قدر اين نقاط هم يكي دو شب با هم اختلاف پيدا مي كنند و بدين ترتيب براي نقاط مختلف , شب قدرهاي متعددي به وجود مي آيد . اين وضع , با يكي بودن شب قدر در تمام سال و اين كه فرشتگان در اين شب مخصوص ,با رحمت الهي فرود مي آيند و يا اين كه شب قدر اختصاصي به زمان پيامبر اكرم صلي اللّه عليه و آله و سلم و محيط مكه داشت و در زمانهاي بعد شب قدر وجودندارد , چگونه مي سازد ؟
جواب:

از نـظـر مـدارك و دلايل ديني مسلم است كه شب قدر اختصاص به زمان پيامبر اكرم صلي اللّه عـلـيه و آله و سلم و محيط حجاز نداشته و در همه زمانها و براي همه نقاطمختلف شب قدر با همه عظمت و اهميتش وجود دارد و اين مطلب جاي بحث و گفتگوندارد . ايراد مذكور از اين تصور پيش آمده كه منظور از يكي بودن شب قدر در تمام سال اين است كه براي تمام نقاط مختلف روي زمين در هر سال , شب واحد و مشتركي , شب قدرمعين شده بطوري كه اين شب در ساعت معيني در سراسر كره زمين آغاز و در ساعت معيني هم پايان مي پذيرد در حالي كـه اين تصور اشتباه است , چون مي دانيم زمين كروي است و هميشه يك نيمكره آن در تاريكي و نـيـمكره ديگر آن در روشنايي قرار دارد و به اين ترتيب اصلا امكان ندارد كه در ساعتهاي معين و مشتركي در سراسر زمين شب باشد . منظور از اين كه شب قدر در سراسر سال يك شب است , اين است كه براي اهالي هر نقطه اي بر حسب سال قمري خودشان , تنها يك شب قدر وجود دارد . تـوضيح اين كه : اهالي هر نقطه , سال قمري خود را بر حسب افق خاص آن نقطه از اول ماه محرم آغـاز مـي كنند و پس از گذشتن چند ماه قمري , ماه رمضان همان نقطه هم برحسب افق خاص آنجا آغاز مي شود و در اين ماه , شب نوزدهم يا بيست و يكم و يابيست و سوم براي اهالي آن نقطه , شب قدر است . ايـن مطلب كه اهالي هر نقطه , ايام و اوقات مقدس خود را بايد با افق خاص آن نقطه تعيين كنند اختصاص به شب قدر نداشته , در ساير روزها و اوقات مقدس اسلامي هم همين حساب وجود دارد مـثـلا روز عـيـد فـطـر و قربان در اسلام روزهاي مقدسي است وبراي آنها عبادتها و دستورهاي خـاصي وارد شده و هر كدام از اين اعياد هم در تمام سال بيش از يك روز نيست اين روز واحد را در كـشـورهـاي مـختلف اسلامي با تفاوت افقي كه دارند با مراجعه به افق خاص هر كشور تعيين مـي گردد و به اين جهت دربسياري اوقات - مثلا عيد قربان در كشور سعودي - يك روز زودتر از ايران و بعضي از كشورهاي ديگر آغاز مي شود . بـايـد توجه داشت كه اين حساب درباره شب قدر با مطالبي مانند اين كه فرشتگان در اين شب نـازل مي شوند منافاتي ندارد , زيرا تمام اين جريانها كه حكايت ازتوسعه رحمت خاص الهي در اين شب مي كند , براي اهالي هر نقطه اي در شب قدر خاص آن نقطه صورت مي گيرد .