با حلول ماه مبارك رمضان فرصتى ديگر جهت آشنايى و سيرابى كام تشنه مشتاقان معارف الهى فرا مى رسد.

در اين ماه مبلّغان به عنوان حاملان پيام هاى الهى و نيز درد آشناترين قشر، در ميان مردم مشتاق حضور پيدا مى كنند. «شاهد»، «مبشّر» و «نذير» بودن از اساسى ترين ويژگى هاى مبلغان دينى است كه بايد اين سه مؤلفه را در تعامل با مدنيّت امروز و مقتضيات آن در نظر داشته باشند.

نكته قابل توجه اين است كه مدنيّت امروز دو پيامد دارد:

1. گسترش و سرعت ارتباطات، همه انسان ها را چه در دنياى حقيقى و چه در دنياى مجازى به هم پيوند داده است. اعمال فردى به سرعت در زندگى جمعى تأثير مى گذارد. بسيارى از ديوارها و حصارها برداشته شده است و «هويت جمعى» عرصه را بر «هويت هاى فردى» تنگ كرده است.

2. دغدغه معيشت، مهاجرت ها، مقتضيات زندگى پر تلاطم و اضطراب امروزى به ويژه در جامعه و شهرهاى بزرگ تر، رقابت بر سر به دست آوردن امتيازات مادى، اكتفا كردن به هنجارهاى صرفاً قانونى و حقوقى نوين، موجب كمرنگ شدن بسيارى از مسؤوليت هاى عميق عاطفى و مذهبى شده است ،اما اگر باورهاى دينى عينيت پيدا كنند و در «فرهنگ رفتارى» مردم وارد شوند، آن جامعه جامعه دينى به حساب مى آيد و الاّ شهروندان آن جامعه به ادعا و نقابى از ديانت دل خوش كرده اند .

يكى از مؤلفه هايى كه در تعاليم همه اديان الهى به ويژه اسلام مشاهده مى شود، «رعايت حقوق ديگران» است. هر گروه و جمع كوچك و بزرگى اين حقوق را به عنوان بخشى از فرهنگ خود پذيرفته است. منابعى كه مى تواند پشتوانه رعايت حق ديگران باشد متنوع است: عرف، قانون، قراردادهاى اجتماعى، عقلانيت، وجدان و دين، هر يك سهمى در به رسميت شناختن حقوق ديگران ايفا مى كنند. اما بدون شك آن چه كه بالاترين و گسترده ترين و عميق ترين نقش را دارد، همان «آموزه هاى وحيانى» است.

يك مؤمن از آن جا كه خود و تمامى رفتارهايش را در محضر خداى عليم و خبير و سميع و بصير مى بيند، و باور دارد كه براى هر يك از آن ها با پاداش يا كيفرى مواجه مى شود همواره، حريم ديگران را محترم مى شمارد. بنابراين براى ايجاد جامعه اى كه سالم ترين روابط اجتماعى را داشته باشد، بايد اين آموزه ها را همواره براى مردم بازگو كرد. در متون روايى ما حتى مردگان و جانوران نيز از حقوقى برخوردار هستند. بنابراين يكى از مهمترين اركان ديندارى توجه به حق ديگران و عمل به تكليف در مقابل ديگران است.

اصول حاكم بر روابط انسان ها همچون ايثار، گذشت و بخشش، مواسات در مقابل ديگران و... بايد بر اساس تعاليم اهل بيت - عليهم السلام - بازگو شود. با استفاده از رساله حقوق امام زين العابدين - عليه السلام -، صاحبان حقوق - به ويژه در روابط اجتماعى - از پدر و مادر، همسر، همسايه، همنشين، شريك، خويشاوند و... معرفى شوند. كاركردِ اجتماعى عبادات با توضيح بيشتر و ذكر نمونه ها و مصاديق، همراه با ثواب و عقاب مربوط به اين تكاليف اجتماعى بيان شود.

بر مبلغان عزيز، فرض است كه ارزش هاى رنگ باخته جامعه را شناسايى كنند و آن ها را با تأكيد بيشتر، احيا نمايند. بسيارى از ارزش هايى كه در بردارنده رعايت حقوق ديگران است در حال حاضر در معرض بى توجّهى قرار گرفته اند.

در ره توشه حاضر به بخشى از اين حقوق كه برگرفته از آيات قرآن كريم و روايات اهل بيت - عليهم السلام - است، پرداخته ايم. اميد است شروع مناسبى براى آگاهى و عمل در اين زمينه باشد.

در پايان لازم مى دانيم از دست اندركاران و مسؤولين تهيه، تدوين، چاپ و نشر اين مجموعه به ويژه همكاران واحد پژوهش مركز آموزش هاى تخصصى باقرالعلوم - عليه السلام - آقايان: سيد محمدجواد فاضليان، سعيد عطاريان و ساير همكارانى كه در مراحل تهيه و تدوين ره توشه ما را يارى رسانده اند، آقايان: عليرضا انصارى، محسن باغبانى و على اصغر سنگسرى كمال تشكر و سپاس را داشته باشيم.