م

غذاهاى دريايى

1ـ از مـيـان حيوانات دريايى ، تنها برخى از ماهيها و برخى پرندگان دريايى خوردنى هـسـتـنـد و سـايـر انـواع حـيـوانـات دريـايـى حـتـى حـيـوانـاتـى كـه شـبـيـه حـيـوانـات حـلال گـوشـت خـشـكـى هـسـتـند مثل گاو دريايى خوردن گوشت آنها بنابر اقوى حرام است .(17)

2ـ از مـيـان ماهيها، تنها ماهيانى كه در اصل داراى پولك (فلس) مى باشند خوردنى هستند هر چند كه پولكهاى آنهاريخته و دراثر عوارض از بين رفته باشد.(18)

3ـ مـيـگـو، از مـاهـيـان فـلس دار بـه شـمـار مـى آيـد و خـوردن آن حلال است .

4ـ تـخـم مـاهـى ، تـابـع مـاهـى اسـت . هـرنـوع مـاهـى كـه خـوردن آن حلال است ، تخم آن نيز حلال است ، هرچند كه بسيار صاف و هموار باشند و هر نوع ماهى كـه خـوردن آن حـرام اسـت ، تـخـم آن نـيـز حـرام اسـت ، هـر چـنـد كـه نـاهـمـوار و خـشـن باشد.(19)

حيوانات زمينى

حلال ـ همه انواع گوسفند، گاو و شتر حلال هستند.

مكروه ـ اسب ، قاطر و الاغ مكروه است و كراهت اسب از قاطر و الاغ كمتر مى باشد.

حرام ـ ساير حيوانات اهلى مانند سگ ، گربه و غيره حرامند.(20)

1ـ حلال ؛ آهو، گاو كوهى ، بزكوهى ، قوچ كوهى و...

2ـ حـرام ؛ درنـدگـان (21) و حـيـوانـاتـى كـه مـسـخ شـده انـد مـانـنـد خـرس ، فيل و ميمون نيز حرامند.

3ـ خرگوش نيز حرام است ، گرچه از درندگان نيست .

4ـ همچنين حشرات نيز حرام ، مثل مار، موش ، سوسك ، كك و ...

پرندگان

حـــــلال ـ مـانند انواع كبوترها به هر رنگى باشند، كبك ، مرغابى ، مرغ خانگى و انواع گنجشكها.

مكروه ـ مثل هُدهُد و پرستو.

حـــرام ـ چـون خـفـاش ، طـاووس و هـر پـرنـده اى كـه داراى چـنـگال است ، چه چنگالها به درندگى آنها كمك كند يا نكند و تمام اقسام كلاغها نيز حرام است .(22)

پـرنـدگـانـى كـه درشـرع بـه حلال يا حرام بودن آنها تصريح نشده است ،با علايم و نشانه هاى زير مى توان به انواع حلال و حرام آنها پى برد.

علائم تشخيص پرندگان حلال گوشت

1ـ هـر پـرنـده اى كه هنگام پرواز، بيشتر، بالهاى خود را باز نگاه مى دارد و كمتر آن را بـه هم مى زند، حرام گوشت است و به عكس هر پرنده اى كه بالهاى خود را هنگام پرواز بـيـشـتـر حـركـت مـى دهـد و كـمـتـر آن راصـاف نـگـاه مـى دارد، حلال گوشت است .

2ـ داشتن چينه دان يا سنگ دان يا سيخك پشت پا.(23)

هـر گـاه پـرنـده اى يـكـى از عـلايـم فـوق را داشـتـه بـاشـد حلال است و گرنه حرام است .

خوردنيهاى حرام غير حيوانى

1ـ خـوردن چـيـزهـايى كه ذاتاً نجس است و همچنين خوردن چيزهايى كه نجس شده است مادامى كه نجس است خواه مايع باشد يا جامد.(24)

2ـ خـوردن مـوادى كـه بـراى بـدن ضـرر دارد خواه موجب هلاكت گردد مانند خوردن زهر و يا اينكه باعث به هم خوردن مزاج ، يا از كار افتادن بعضى از حواس شود.(25)

3ـ خوردن گِل بجزگِل قبرامام حسين عليه السلام به مقداركمى براى شفا.(26)

4ـ خوردن چيزهاى جامد كه مستى مى آورد.(27)

نوشيدنيهاى حرام

1ـ شراب .(28)

2ـ هر چيزى كه مست كننده باشد.(29)

3ـ آب آنگورى كه به خودى خود يا به وسيله آفتاب يا آتش به جوش آيد.

4ـ (آبـجـو) در صـورتـى كـه بـه حالت جوشش درآيد، هر چند كه مست كننده نباشد. ـ و آن شراب معروفى است كه در سابق ، اغلب از جو گرفته مى شد.(30)

چيزهايى از حيوان حلال گوشت ذبح شده يا نحر شده كه حرام است

1ـ خون

2ـ سرگين (مدفوع)

3ـ سپرز يا طحال

4ـ آلت تناسلى حيوان نر

5ـ قسمت خارجى و داخلى آلت تناسلى حيوان ماده

6ـ دنبلان (بيضه ها)

7ـ كيسه صفرا (زهره دان)

8ـ مثانه

9ـ نخاع (مغزحرام)

10ـ غده يا دُشول كه عبارت از هر گره گردى است كه اغلب شبيه به فندق مى باشد.

11ـ رَحِم (بچه دان) و بنابر احتياط واجب جفت (31)

12ـ پى گردن يا دو عصب زرد رنگ كه از پشت سر، تا پايين كشيده شده است .

13ـ غـده اى كـه در مـيـان مـغـز قـرار دارد و بـه انـدازه نـخـود مـى بـاشـد و تـا حـدودى ، متمايل به رنگ خاكسترى است و با رنگ مغز كه در جمجمه قرار دارد، تفاوت مى كند.

14ـ مردمك چشم ، يا دانه اى كه كار بينايى را انجام مى دهد نه تمام چشم .(32)

15ـ چيزى كه در ميان سُم است و به آن ذات الاشاجع مى گويند.(33)

حـرام بـودن ايـن پـانـزده عـضـو مـربـوط بـه حـيواناتى است كه ذبح يا نحر مى شوند بنابراين ، اعضاى مذكور در ماهى و ملخ حرام نيست مگر مدفوع و خون آنها.(34)

غذاخوردن برسرسفره اى كه درآن چيزهاى مست كننده مى خورند، حرام است .(35)

خـوردن مـال مـردم ، بـدون اجـازه صـاحـب آن حـرام اسـت ،گـرچـه آن مال از كافرى باشد كه مالش محترم است .(36)