قبل از حادثه احد موضوع ((منافقان )) زياد مطرح نبود, اما بعد از شكست احد و آماده شدن زمينه براى فعاليت منافقان , مسلمانان فهميدند دشمنانى خطرناكتر دارند و اين يكى از نتايج حادثه احد بود.
آيـه مـورد بـحـث كـه آخرين آيه اى است كه در اينجا از حادثه احد بحث مى كنداين حقيقت را به صورت يك قانون كلى بيان نموده و مى گويد: ((چنين نبود كه خداوند مؤمنان را به همان صورت كـه شـما هستيد و اگذارد (و آنها را تصفيه نكند)مگر آن كه ناپاك را از پاك متمايز و جدا سازد)) (ما كان اللّه ليذر المؤمنين على ما انتم عليه حتى يميز الخبيث من الطيب ).
ايـن يـك حـكـم عـمـومـى اسـت كه هر كس ادعاى ايمان كند به حال خود رهانمى شود بلكه با آزمايشهاى پى درپى خداوند, بالاخره اسرار درون او فاش مى گردد.
در اينجا ممكن بود سؤالى مطرح شود و آن اين كه خدا كه از اسرار درون همه كس آگاه است چه مانعى دارد كه مردم را از وضع آنها آگاه كند و از طريق علم غيب ,مؤمن از منافق شناخته شود.
قـسمت دوم آيه به اين سؤالات پاسخ مى گويد كه : ((هيچ گاه خداوند اسرارپنهانى و علم غيب را در اختيار شما نخواهد گذارد)) (ومـا كـان اللّه ليطلعكم على الغيب ).
زيـرا آگـاهـى بـر اسـرار نـهـانـى مـشـكـلـى را بـراى مـردم حـل نـمـى كـنـد بـلـكـه بـاعث از هم پاشيدن پيوندهاى اجتماعى واز بين رفتن تلاش وكوشش در ميان توده مردم مى گردد و از همه مهمتر اين كه بايد ارزش اشخاص از طريق اعمال آنها روشن گردد.
سـپـس پـيامبران خدا را, از اين حكم استثنا كرده و مى فرمايد: ((خداوند هرزمان بخواهد از ميان پيامبرانش , كسانى را انتخاب مى كند و گوشه اى از ((علم غيب ))بى پايان خود و اسرار درون مردم را كـه شـنـاخـت آن بـراى تكميل رهبرى آنها لازم است در اختيار آنان قرار مى دهد)) (ولكن اللّه يجتبى من رسله من يشا).
مـنـظور از ((مشيت )) و خواست خدا, همان ((اراده آميخته با حكمت )) است يعنى خدا هر كس را شايسته ببيند و حكمتش اقتضا كند, به اسرار غيب آگاه مى سازد.
در پـايـان آيـه , خاطر نشان مى سازد, اكنون كه ميدان زندگى ميدان آزمايش وجداسازى پاك از ناپاك و مؤمن از منافق است , پس شما براى اين كه از اين بوته آزمايش , خوب به در آييد ((به خدا و پيامبران او ايمان آوريد)) (فمنوا باللّه ورسله ).
امـا تـنـها به ايمان آوردن اكتفا نمى كند و مى فرمايد ((اگر ايمان بياوريد و تقواپيشه كنيد, اجر و پاداش بزرگ در انتظار شماست )) (وان تؤمنوا وتتقوا فلكم اجرعظيم ).
(آيه 180)