بازگشت

پاسخ قاطع به بهانه جويان ـ


در آيـات قـبـل , سـخن از ده حكم اساسى و اصولى در ميان بود, كه نه تنها دراسلام بلكه در تمام اديـان بوده است به دنبال آن در اين آيه مى گويد: ((سپس به موسى , كتاب آسمانى داديم و نعمت خود را بر افراد نيكوكار و آنها كه تسليم فرمان ما و پيرو حق بودند كامل ساختيم )) (ثم آتينا موسى الكتاب تماما على الذى احسن ).
((و در آن هر چيز را كه مورد نياز بود, و در مسير تكامل انسان اثر داشت , بازگوكرديم )) (وتفصيلا لـكـل شـئ ) ((و نيز اين كتاب , كه بر موسى نازل شد, مايه هدايت ورحمت بود)) (وهدى ورحمة ) ((تمام اين برنامه ها به خاطر آن بود كه به روز رستاخيزو لقاى پروردگار ايمان بياورند)) و با ايمان به معاد, افكار و گفتار و رفتارشان پاك شود(لعلهم بلقا ربهم يؤمنون ).
(آيـه 155) ـ در ايـن آيـه , اشـاره بـه نزول قرآن و تعليمات آن كرده و بحث آيه گذشته را تكميل مـى نـمـايـد و مى گويد: ((اين كتابى است كه ما نازل كرده ايم , كتابى است با عظمت و پربركت و سـرچشمه انواع خيرات و نيكيها)) (وهذا كتاب انزلناه مبارك ) و ((چون چنين است بطور كامل از آن پـيروى كنيد, و پرهيزكارى پيشه نماييدو از مخالفت با آن بپرهيزيد شايد مشمول رحمت خدا گرديد)) (فاتبعوه واتقوالعلكم ترحمون ).
(آيـه 156)ـ در ايـن آيـه , تمام راههاى فرار و بهانه جوييها را به روى مشركان بسته ,نخست به آنها مـى گـويـد: ((مـا ايـن كتاب آسمانى را با اين امتيازات نازل كرديم تانگوييد كه تنها بر دو طايفه پـيـشـيـن (يـهـود و نـصارى ) كتاب آسمانى نازل شده , و ما ازبحث و بررسى و مطالعه آنها غافل بـوده ايـم , و اگر از فرمان تو سرپيچى كرديم به خاطر اين بوده است كه فرمان تو در دست ديگران بود و به دست ما نرسيد)) (ان تقولوا انما انزل الكتاب على طائفتين من قبلنا وان كنا عن دراستهم لغافلين ).
(آيـه 157)ـ در ايـن آيه همان بهانه به صورت دامنه دارتر و آميخته با ادعا وغرور بيشتر از آنها نقل شده است , و آن اين كه , اگر قرآن بر آنها نازل نمى شد, ممكن بود ادعا كنند ما بقدرى براى انجام فـرمان الهى آمادگى داشتيم كه هيچ ملتى به اندازه ما آمادگى نداشت , آيه مى فرمايد: تا نگوييد ((اگـر كتاب آسمانى بر ما نازل مى شد, ما از همه آنها پذيراتر و هدايت يافته تر بوديم )) (او تقولوا لو انا انزل عليناالكتاب لكنا اهدى منهم ).
قـرآن در بـرابـر ايـن ادعـاها مى گويد: خداوند تمام راههاى بهانه جويى را بر شمابسته است زيرا ((آيـات و دلايـل روشـن از طـرف پـروردگـار بـراى شـمـا آمد, آميخته باهدايت الهى و رحمت پروردگار)) (فقد جاكم بينة من ربكم وهدى ورحمة ).
((بـا اين حال آيا كسى ستمكارتر از آنها كه تكذيب آيات خدا مى كنند و از آن اعراض مى نمايند پيدا مى شود ؟)) (فمن اظلم ممن كذب بيات اللّه وصدف عنها).
اشاره به اين كه آنها نه تنها از آيات خدا روى گردانيدند بلكه با شدت از آن فاصله گرفتند.
در پـايـان آيـه , مجازات دردناك اين گونه افراد لجوج و بى فكرى را كه مطالعه نكرده حقايق را به شـدت انـكار مى كنند و از آن مى گريزند حتى سد راه ديگران مى شوند, در يك جمله كوتاه و رسا بـيـان كـرده مى گويد: ((به زودى كسانى را كه ازآيات ما روى مى گردانند, گرفتار مجازاتهاى شـديـد خـواهـيـم كرد, و اين به خاطر همان اعراض بى رويه و بى دليل آنهاست )) (سنجزى الذين يصدفون عن آياتنا سؤالعذاب بما كانوا يصدفون ).
(آيه 158).