بازگشت

جمع ثروت تا چه اندازه ((كنز)) محسوب مي شود ؟


طبق بسيارى از روايات آنچه واجب است , پرداختن زكات سالانه است و نه غير آن بنابراين هرگاه انـسان اموالى را جمع آورى كند و هر سال مرتبا ماليات اسلامى آن يعنى زكات را بپردازد مشمول آيه فوق نخواهد بود.
از جمله در حديثى از پيامبر(ص ) مى خوانيم : هنگامى كه آيه فوق نازل شدكار بر مسلمانان مشكل گرديد و گفتند: با اين حكم هيچ يك از ما نمى تواند چيزى براى فرزندان خود ذخيره كند و آينده آنـهـا را تامين نمايد سرانجام از پيامبر سؤال كردند, پيغمبر(ص ) فرمود: ((خداوند زكات را واجب نكرده است مگر به خاطر اين كه باقيمانده اموال شما براى شما پاك و پاكيزه باشد, لذا قانون ارث را در بـاره امـوالـى كـه بعد از شما مى ماند قرار داده است )) يعنى اگر گردآورى مال بكلى ممنوع بودقانون ارث موضوع نداشت .
ولى روايات ديگرى در منابع اسلامى مشاهده مى كنيم كه مضمون آن با تفسيرفوق ظاهرا و در بدو نـظـر سـازگـار نيست , از جمله از على (ع ) نقل شده كه فرمود:((هرچه از چهار هزار (درهم ) كه ظـاهـرا اشـاره بـه مـخارج يك سال است ـ بيشتر باشد((كنز)) است خواه زكاتش را بپردازند يا نه , وآنچه كمتر از آن باشد نفقه و هزينه زندگى محسوب مى شود, بنابراين ثروت اندوزان را به عذاب دردناك بشارت ده )).
از بـررسى مجموع احاديث به ضميمه خود آيه مى توان چنين نتيجه گرفت كه در شرايط عادى و معمولى يعنى در مواقعى كه جامعه در وضع ناگوار و خطرناكى نيست و مردم از زندگانى عادى بهره مندند پرداختن زكات كافى است و باقيمانده كنز محسوب نمى شود.
و امـا در مـواقـع فوق العاده و هنگامى كه حفظ مصالح جامعه اسلامى ايجاب كند حكومت اسلامى مى تواند محدوديتى براى جمع آورى اموال قائل شود و يابكلى همه اندوخته ها و ذخيره هاى مردم را براى حفظ موجوديت جامعه اسلامى مطالبه كند.