قـرآن در ايـنـجا روى يكى ديگر از صفات زشت منافقان انگشت مى گذارد وآن اين كه : به هنگام ضعف و ناتوانى و فقر و پريشانى , چنان دم از ايمان مى زنند كه هيچ كس باور نمى كند آنها روزى در صف منافقان قرار گيرند.
امـاهـمين كه به نوايى برسندچنان دست وپاى خودرا گم كرده وغرق دنياپرستى مى شوند كه همه عهد و پيمانهاى خويش را با خدا به دست فراموشى مى سپارند.
نـخـست مى گويد: ((بعضى از منافقان كسانى هستند كه با خدا پيمان بسته اندكه اگر از فضل و كـرم خـود بـه مـا مـرحـمت كند قطعا به نيازمندان كمك مى كنيم و ازنيكوكاران خواهيم بود)) (ومنهم من عاهداللّه لئن آتينا من فضله لنصدقن ولنكونن من الصالحين ).
(آيه ) ولى اين سخن را تنها زمانى مى گفتند كه دستشان از همه چيز تهى بود ((و به هنگامى كه خـداونـد از فضل و رحمتش سرمايه هايى به آنان داد, بخل ورزيدند و سرپيچى كردند و رويگردان شدند)) (فلما آتيهم من فضله بخلوا به وتولوا وهم معرضون ).
(آيـه ) ((ايـن عمل و اين پيمان شكنى و بخل نتيجه اش اين شد كه روح نفاق بطور مستمر و پايدار در دل آنـان ريشه كند و تا روز قيامت و هنگامى كه خدا راملاقات مى كنند ادامه يابد)) (فاعقبهم نفاقا فى قلوبهم الى يوم يلقونه ).
ايـن ((بـه خـاطر آن است كه از عهدى كه با خدا بستند تخلف كردند, و به خاطرآن است كه مرتبا دروغ مى گفتند)) (بما اخلفوا اللّه ما وعدوه وبما كانوا يكذبون ).
(آيه ) سرانجام آنها را با اين جمله مورد سرزنش و توبيخ قرار مى دهد كه ((آيا آنها نمى دانند خداوند اسرار درون آنها را مى داند, و سخنان آهسته و درگوشى آنان را مى شنود, و خداوند از همه غيوب و پنهانيها باخبر است )) ؟ ! (الم يعلموا ان اللّه يعلم سرهم ونجويهم وان اللّه علا م الغيوب ).
آيه ـ شان نزول : روايات متعددى در شان نزول اين آيه و آيه بعد نقل شده , كه از مجموع آنها چنين استفاده مى شود كه : پيامبر(ص ) تصميم داشت لشكراسلام را براى مقابله با دشمن (احتمالا براى جـنـگ تبوك ) آماده سازد, و نياز به گرفتن كمك از مردم داشت , هنگامى كه نظر خود را اظهار فرمود, كسانى كه توانايى داشتند مقدار قابل ملاحظه اى به عنوان زكات يا كمك بلاعوض به ارتش اسلام تقديم كردند.
ولـى بـعـضـى از كـارگـران كم درآمد مسلمان با تحمل كار اضافى و كشيدن آب درشب و تهيه مقدارى خرما كمك ظاهرا ناچيزى به اين برنامه بزرگ اسلامى نمودند.
ولـى مـنـافقان عيب جو به هريك از اين دو گروه ايراد مى گرفتند: گروه اول را به عنوان رياكار مـعرفى مى كردند, و كسانى را كه مقدار ظاهرا ناچيزى كمك نموده بودند به باد مسخره و استهزا مى گرفتند.
اين آيه و آيه بعد نازل شد و شديدا آنها را تهديد كرد و از عذاب خداوند بيم داد!.