بازگشت

زندان محاصره اجتماعي گنهكاران


نه تنها آن گروه عظيم مسلمانان را كه در جهاد شركت كرده بودند, موردرحمت خويش قرار داد ((بـلـكـه آن سـه نفر را كه (از شركت در جهاد تخلف ورزيده بودند و) جنگجويان آنها را پشت سر گذاشتند و رفتند, نيز مشمول لطف خود قرارداد)) (وعلى الثلثة الذين خلفوا).
اما اين لطف الهى به آسانى شامل حال آنها نشد, بلكه آن به هنگامى بود كه آن سه نفر در محاصره شديد اجتماعى قرار گرفتند, و مردم همگى با آنها قطع رابطه كردند, ((آن چنان كه زمين با همه وسعتش بر آنها تنگ شد)) (حتى اذا ضاقت عليهم الا رض بما رحبت ).
و سـيـنه آنها چنان از اندوه آكنده شد كه گويى ((جايى در وجود خويش براى خود نمى يافتند)) (وضاقت عليهم انفسهم ) تا آنجا كه خود آنها نيز از يكديگر قطع رابطه كردند.
و به اين ترتيب همه راهها به روى آنها بسته شد, ((و يقين پيدا كردند كه پناهگاهى از خشم خدا جز از طريق بازگشت به سوى او نيست )) (وظنوا ان لا ملجامن اللّه الا اليه ).
((بـار ديـگـر (رحمت خدا به سراغ آنان آمد, و) توبه و بازگشت حقيقى وخالصانه را بر آنان آسان ساخت , تا توبه كنند)) (ثم تاب عليهم ليتوبوا).
چرا كه ((خداوند توبه پذير و رحيم است )) (ان اللّه هو التواب الرحيم ).