بازگشت

درگيري پيشوايان و پيروان گمراه در دوزخ


در آيـات گذشته صحنه اى كه به هنگام مرگ و بازپرسى فرشتگان قبض ارواح رخ مى دهد ترسيم شـده بـود و در اينجا صحنه برخورد گروههاى اغواكننده واغواشونده را در قيامت شرح مى دهد: ((در روز رستاخيز خداوند به آنها مى گويد درصف گروههاى مشابه خود از جن و انس كه پيش از شـمـا بـودنـد, قرار گيريد و در آتش داخل شويد)) (قال ادخلوا فى امم قد خلت من قبلكم من الجن والا نس فى النار).
هـنگامى كه همگى در آتش داخل شدند برخوردشان با هم مسلكهايشان شروع مى شود, برخوردى عـجيب و عبرت انگيز, ((هر دسته اى كه وارد دوزخ ‌مى شوند به ديگرى لعن و نفرين مى كند)) و او را مسؤول بدبختى خويش مى داند(كلما دخلت امة لعنت اختها).
مطلب به همين جا پايان نمى پذيرد, ((هنگامى كه همگى با ذلت و خوارى درمحيط شرر بار دوزخ قـرار مـى گـيـرنـد (شـكـايـت آنـهـا بـه پـيـشـگاه پروردگار از يكديگرشروع مى شود) نخست فريب خوردگان عرضه مى دارند: پروردگارا ! اين اغواگران بودند كه ما را گمراه ساختند, خدايا عذاب و كيفر آنها را مضاعف كن )) كيفرى به خاطر گمراهيشان , و كيفرى به خاطر گمراه كردن ما (حتى اذا اداركوا فيها جميعاقالت اخريهم لا ولـيهم ربنا هؤلا اضلونا فاتهم عذابا ضعفا من النار).
ولـى عجيب اين است كه خداوند در پاسخ آنها ((مى فرمايد: براى هركدام (ازشما) عذاب مضاعف است S( ولى نمى دانيد !)) چرا كه پيروان اگر گرد پيشوايان گمراه را نگرفته بودند, قدرتى بر اغواى مردم نداشتند (قال لكل ضعف ولكن لا تعلمون ).
(آيـه ) در اين آيه پاسخ پيشوايان گمراه را چنين نقل مى كند كه : ((آنها به پيروان خود مى گويند شما هيچ تفاوت و برترى بر ما نداريد, (يعنى اگر ما گفتيم شما تاييد كرديد و اگر گام برداشتيم كـمك نموديد و اگر ستم نموديم شما يار ومددكار ما بوديد) بنابراين شما هم در مقابل اعمالتان عـذاب دردنـاك الـهـى رابـچـشيد)) (قالت اوليهم لا خريهم فما كان لكم علينا من فضل فذوقوا العذاب بماكنتم تكسبون ).
(آيـه ) بـار ديـگـر قرآن به سراغ سرنوشت افراد متكبر و لجوج يعنى آنها كه زير بار آيات پروردگار نـمى روند و در برابر حق تسليم نيستند رفته , مى گويد: ((كسانى كه آيات ما را تكذيب كنند و در بـرابـر آن تـكـبـر ورزنـد درهـاى آسـمان به روى آنان گشوده نمى شود)) (ان الذين كذبوا بياتنا واستكبروا عنها لا تفتح لهم ابواب السمـا).
در حديثى از امام باقر(ع ) چنين مى خوانيم : ((اما مؤمنان , اعمال و ارواحشان به سوى آسمانها برده مى شود و درهاى آسمان به روى آنها گشوده خواهد شد, اماكافر روح و عملش را بالا مى برند تا به آسمان برسد در اين هنگام كسى صدا مى زندآن را به سوى سجين (دوزخ ) پايين ببريد)).
سـپس اضافه مى كند: ((آنها وارد بهشت نخواهند شد, تا زمانى كه شتر ازسوراخ سوزن بگذرد)) ! (ولا يدخلون الجنة حتى يلج الجمل فى سم الخياط).
ايـن تـعبير كنايه لطيفى از محال بودن اين امر است , كه راهى براى ورود افرادبى ايمان متكبر در بهشت مطلقا موجود نيست !.
در پـايـان آيـه بـراى تـاكـيـد و تـوضـيح بيشتر اضافه مى كند, ((و اين چنين گنهكاران را كيفر مى دهيم )) (وكذلك نجزى المجرمين ).
(آيه ) در اين آيه , به قسمتى ديگر از مجازات دردناك آنها اشاره كرده ,مى گويد: ((براى اين گونه افراد, بسترهايى از جهنم و آتش سوزان است و روى آنهاپوششهايى از همان آتش سوزان قرار دارد)) (لهم من جهنم مهاد ومن فوقهم غواش ).
و بـاز بـراى تـاكـيـد اضافه مى كند: ((اين چنين ظالمان و ستمگران را كيفرمى دهيم )) (وكذلك نجزى الظالمين ).