بازگشت

انسانها و جامعه ها از ميان مي روند و خدا مي ماند


از آنـجا كه در آيات گذشته روى سخن با منكران رسالت پيامبر(ص ) بود دراينجا نيز همان بحث تعقيب شده است .
نخست مى گويد: اين مغروران لجوج ((آيا نديدند كه ما پيوسته به سراغ زمين مى آييم و از اطراف (و جوانب ) آن كم مى كنيم )) ؟! (اولم يروا انا ناتى الا رض ننقصها من اطرافها).
روشـن اسـت كـه مـنظور از ((زمين )) در اينجا ((اهل زمين )) است , يعنى , آيا آنها به اين واقعيت نمى نگرند كه پيوسته اقوام و تمدنها و حكومتها در حال زوال و نابودى هستند؟.
و اين هشدارى است به همه مردم اعم از نيك و بد حتى علما و دانشمندان كه اركان جوامع بشرى هـسـتـند و با از ميان رفتن يك تن آنها گاهى دنيايى به نقصان مى گرايد, هشدارى است گويا و تكان دهنده !.
سـپـس اضـافـه مـى كـنـد: ((حـكـومت و فرمان از آن خداست و هيچ كس را ياراى رد احكام او يا جلوگيرى از فرمان او نيست )) (واللّه يحكم لا معقب لحكمه ).
((و او سريع الحساب است )) (وهو سريع الحساب ).
(آيـه ) در ايـن آيه بحث فوق را ادامه مى دهد و مى گويد: تنها اين گروه نيستند كه با توطئه ها و مـكـرهـا بـه مبارزه با تو برخاسته اند بلكه ((آنها كه پيش از اين گروه بودندنيز چنين توطئه ها و مكرها داشتند)) (وقد مكر الذين من قبلهم ).
اما نقشه هايشان نقش بر آب و توطئه هايشان به فرمان خدا خنثى شد, چرا كه او از همه كس به اين مسائل آگاهتر است , بلكه ((تمام طرحها و نقشه ها از آن خداست )) (فلله المكر جميعا).
اوست كه از كار و بار هر كس آگاه است و ((مى داند هر كسى چه كارى مى كند))(يعلم ما تكسب كل نفس ).
و سپس با لحنى تهديدگونه آنها را از پايان كارشان برحذر مى دارد و مى گويد:((كافران به زودى خـواهند دانست كه پايان كار و سرانجام نيك و بد در سراى ديگر ازآن كيست )) ؟ (وسيعلم الكفار لمن عقبى الدار).
(آيـه ) در ايـن آيـه ـهـمان گونه كه اين سوره در آغاز از نام قرآن و كتاب اللّه شروع شده ـ با تاكيد بيشترى روى معجزه بودن قرآن , سوره رعد را پايان مى دهد,مى گويد: ((اين كافران مى گويند تو پيامبر نيستى )) (ويقول الذين كفروا لست مرسلا ).
هر روز بهانه اى مى تراشند, هر زمان تقاضاى معجزه اى دارند و آخر كار هم باز مى گويند تو پيامبر نيستى !.
در پـاسـخ آنـها ((بگو: همين كافى است كه دو كس ميان من و شما گواه باشديكى اللّه و ديگرى كـسـانـى كه علم كتاب و آگاهى از قرآن نزد آنهاست )) ! (قل كفى باللّه شهيدا بينى وبينكم ومن عنده علم الكتاب ).
هـم خـدا مـى داند كه من فرستاده اويم , و هم آنها كه از اين كتاب آسمانى من يعنى قرآن آگاهى كافى دارند.
و اين تاكيدى است مجدد بر اعجاز قرآن از جنبه هاى مختلف .
((پايان سوره رعد)).