ما مى دانيم خدا همه چيز را مى داند و اصولا در همه جا حاضر و ناظر است با اين حال چه نيازى به سؤال دارد كه انبيا و امتها را عموما و بدون استثنا موردبازپرسى قرار دهد ؟!.
پـاسـخ اين كه : اگر سؤال براى استعلام و درك واقعيت چيزى باشد, در موردكسى كه عالم است مـعـنـى ندارد ولى اگر منظور توجه دادن خود شخص و اتمام حجت به او و امثال آن بوده باشد, هـيـچ مـانعى ندارد, درست مثل اين كه ما به شخص فراموشكارى خدمتهاى زياد كرده ايم , و او به جـاى خـدمـت مرتكب خيانتهايى شده و همه اين مسائل پيش ما روشن است , او را مورد بازپرسى قـرارداده و مـى گوييم آيا ما اين همه به تو خدمت نكرديم ؟ و آيا تو حق اين خدمات راادا كردى ؟ اين سؤال براى كسب علم نيست بلكه براى تفهيم طرف است .
(آيـه ) در اين آيه براى تكميل بحث رستاخيز, اشاره به مساله ((سنجش اعمال )) مى كند كه نظير آن در سـوره هاى ديگر قرآن از جمله در سوره مؤمنون آيه102 و 103 و سوره قارعه آيه 6 و 8 آمده است .
نخست مى گويد: ((مساله توزين اعمال در آن روز حق است )) (والوزن يومئذالحق ).
آنچه مسلم است اين است كه در روز رستاخيز اعمال انسان با وسيله خاصى سنجيده مى شود نه با تـرازوهـايى همانند ترازوهاى دنيا, و چه بسا آن وسيله همان وجود انبيا و امامان و افراد صالح بوده باشد, و در رواياتى كه از طرق اهل بيت (ع )به ما رسيده است اين مطلب به خوبى ديده مى شود.
حتى در اين جهان نيز دوستان خدا مقياس سنجشند, ولى از آنجا كه بسيارى از حقايق در اين عالم در پـرده ابهام مى ماند و در روز قيامت كه ـبه مقتضاى وبرزواللّه الواحد القهار (ابراهيم /48)ـ روز بروز و ظهور است S( اين واقعيتها آشكار مى گردد.
در پايان آيه مى فرمايد: ((كسانى كه ميزانهاى (عمل ) آنها سنگين است , همان رستگارانند)) (فمن ثقلت موازينه فاولئ ك هم المفلحون ).
(آيـه ) ((و كـسـانى كه ميزانهاى (عمل ) آنها سبك است , افرادى هستند كه سرمايه وجود خود را, به خاطر ظلم و ستمى كه نسبت به آيات ما مى كردند, ازدست داده اند)) (ومن خفت موازينه فاولئ ك الذين خسروا انفسهم بما كانوا باياتنايظلمون ).
بـديـهـى است منظور از سبكى و سنگينى ميزان اعمال , سبكى و سنگينى خود ميزان نيست بلكه ارزش و وزن چيزهايى است كه با ميزان سنجيده مى شود.
تعبير ((ظلم به آيات )) اشاره به اين است كه اين گونه اشخاص نه تنها به خودستم مى كنند, بلكه بـه بـرنـامـه هاى هدايت الهى نيز ستم كرده اند, زيرا اين برنامه هامى بايست وسيله هدايت و نجات گردد, و اگر به آن بى اعتنايى شد و اين اثر از آنهابه دست نيامد, به آنها ستم شده است .
(آيه ).