نخست اشاره به بخش مهمى از مسائل مالى اسلام از جمله ((انفال )) و((غنائم )) و ((خمس )) كه پشتوانه مهمى براى ((بيت المال )) محسوب مى گردد, شده است .
سپس مباحث ديگرى مانند: صفات و امتيازات مؤمنان واقعى , و داستان جنگ بدر, يعنى نخستين برخورد مسلحانه مسلمانان با دشمنان .
قسمت قابل ملاحظه اى از احكام جهاد و وظائف مسلمانان در برابر حملات پى گير دشمن و لزوم آمادگى دائمى براى جهاد, و حكم اسيران و طرز رفتار با آنهاجريان هجرت پيامبر(ص ) و داستان آن شب تاريخى (ليلة المبيت ).
وضع مشركان و خرافات آنها قبل از اسلام .
چگونگى ضعف و ناتوانى مسلمانان در آغاز كار و سپس تقويت آنها در پرتواسلام .
مـبـارزه و درگيرى با منافقان و راه شناخت آنها و بالاخره يك سلسله مسائل اخلاقى و اجتماعى سازنده ديگر.
بـه هـمـيـن دلـيل در فضيلت تلاوت اين سوره در روايتى از امام صادق (ع ) مى خوانيم كه فرمود: ((كـسـى كـه سـوره ((انفال )) و ((برائت )) را در هر ماه بخواند, هرگز روح نفاق دروجود او وارد نـخـواهـد شد و از پيروان حقيقى اميرمؤمنان على (ع ) خواهد بود و درروز رستاخيز از مائده هاى بهشتى با آنها بهره مى گيرد, تا مردم از حساب خويش فارغ شوند)).
به نام خداوند بخشنده بخشايشگر.
آيه ـ شان نزول : از ((ابن عباس )) چنين نقل شده كه : پيامبر(ص ) در روزچنگ ((بدر)) براى تشويق جـنـگجويان اسلام جوايزى براى آنها تعيين كرد, هنگامى كه جنگ ((بدر)) پايان پذيرفت , جوانان بـراى گـرفتن پاداش افتخارآميز خود به خدمت پيامبر(ص ) شتافتند در اين موقع ميان دو نفر از انصار مشاجره لفظى پيداشد و راجع به غنائم جنگ با يكديگر گفتگو كردند, آيه نازل شد و صريحا غنائم رامتعلق به پيغمبر(ص ) معرفى كرد كه هرگونه بخواهد با آن رفتار كند.
تفسير: آيه پيرامون غنائم جنگى صحبت مى كند و به صورت قانون كلى ,يك حكم وسيع اسلامى را بيان مى دارد, خطاب به پيامبر(ص ) مى گويد: ((از تودرباره انفال سؤال مى كنند)) (يسئلونك عن الا نفال ).
((بگو: انفال مخصوص خدا و پيامبر((ص )) است )) (قل الا نفال للّه والرسول ).
بـنـابـرايـن ((تقوا را پيشه كنيد و در ميان خود اصلاح كنيد و برادرانى را كه با هم ستيزه كرده اند آشتى دهيد)) (فاتقوا اللّه واصلحوا ذات بينكم ).
((و اطاعت خدا و پيامبرش كنيد, اگر ايمان داريد)) (واطيعوااللّه ورسوله ان كنتم مؤمنين ).
يـعـنـى , تـنـها ايمان با سخن نيست , بلكه جلوه گاه ايمان , اطاعت بى قيد و شرطدر همه مسائل زندگى از فرمان خدا و پيامبر(ص ) است .