بازگشت

درسهايي آموزنده در ميدان بدر


نخست به يارى فرشتگان اشاره كرده , مى گويد: ((به خاطر بياوريد زمانى راكه (از شدت وحشت و اضطراب كه از كثرت نفرات دشمن و فزونى تجهيزات جنگى آنها براى شما پيش آمده بود) به خدا پـنـاه بـرديد و دست حاجت به سوى اودراز كرديد و از وى تقاضاى كمك نموديد)) (اذ تستغيثون ربكم ).
در پـاره اى از روايـات آمـده كـه پيامبر(ص ) نيز با مسلمانها در استغاثه و يارى طلبيدن از خداوند هـم صـدا بـود, دسـت خـود را بـه سوى آسمان بلند كرده بود وعرضه مى داشت : اللهم انجزلى ما وعدتنى , اللهم ان تهلك هذه العصابة لا تعبدفى الا رض : ((خداوندا ! وعده اى را كه به من داده اى تـحـقق بخش , پروردگارا ! اگر اين گروه مؤمنان نابود شوند پرستش تو از زمين برچيده خواهد شد)) و آن قدرپيامبر(ص ) به اين استغاثه و دعا ادامه داد كه عبا از دوشش بر زمين افتاد.
در اين هنگام ((خداوند تقاضاى شما را پذيرفت و فرمود: من شما را با يك هزار نفر از فرشتگان كه پـشت سر هم فرود مى آيند, كمك و يارى مى كنم ))(فاستجاب لكم انى ممدكم بالف من الملا ئكة مردفين ).
(آيـه ) سپس براى اين كه كسى خيال نكند پيروزى به دست فرشتگان ومانند آنهاست , مى گويد: ((خـداونـد ايـن كـار را قرار نداد مگر براى بشارت و اطمينان قلب شما)) (وما جعله اللّه الا بشرى ولتطمئن به قلوبكم ).
((وگـرنـه پيروزى جز از ناحيه خداوند نيست )) و مافوق همه اين اسباب ظاهرى و باطنى اراده و مشيت اوست (وما النصر الا من عنداللّه ).
زيـرا هـيچ كس نمى تواند در برابر اراده او ايستادگى كند و يارى خود را جز درمورد افراد شايسته قرار نخواهد داد ((چرا كه خداوند توانا و حكيم است )) (ان اللّه عزيز حكيم ).
(آيـه ) سپس دومين نعمت خود را به مؤمنان يادآور مى شود, مى گويد((به خاطر بياوريد هنگامى را كـه شـمـا را در خواب سبكى فرو برد كه مايه آرامش وامنيت روح و جسم شما از ناحيه خداوند گرديد)) (اذ يغشيكم النعاس امنة منه ).
و به اين ترتيب مسلمانان در آن شب پراضطراب , از اين نعمت بزرگى كه فرداى آن روز در ميدان مبارزه به آنها كمك فراوانى كرد بهره گرفتند.
سومين موهبتى را كه در آن ميدان به شما ارزانى داشت اين بود ((كه آبى ازآسمان براى شما فرو فرستاد)) (وينزل عليكم من السمـا ما).
((تـا بـه وسـيـلـه آن شـما را پاك و پاكيزه كند و پليدى شيطان را از شما دور سازد))(ليطهركم به ويذهب عنكم رجز الشيطان ).
بـه عـلاوه ((خدا مى خواست با اين نعمت دلهاى شما را محكم دارد)) (وليربطعلى قلوبكم ) و نيز ((مـى خـواسـت (در آن شـن زار كـه پـاى شـما فرو مى رفت , و لغزنده بود) به وسيله ريزش باران گامهاى شما را محكم كند)) (ويثبت به الا قدام ).
(آيه ) ديگر از نعمتهاى پروردگار بر مجاهدان جنگ بدر, ترس و و حشتى بود كه در دل دشمنان افـكند و روحيه آنها را سخت متزلزل ساخت در اين باره مى فرمايد: ((به خاطر بياور هنگامى را كه پـروردگـار تـو بـه فرشتگان وحى فرستاد, من با شما هستم و شما افراد با ايمان را تقويت كنيد و ثابت قدم بداريد)) (اذ يوحى ربك الى الملا ئكة انى معكم فثبتوا الذين آمنوا).
((و به زودى در دلهاى كافران ترس و وحشت مى افكنم )) (سالقى فى قلوب الذين كفروا الرعب ).
و ايـن راسـتى عجيب بود كه ارتش نيرومند قريش در برابر سپاه كوچك مسلمانان آنچنان روحيه خود را باخته بود كه جمعى از درگير شدن با مسلمانان بسيار وحشت داشتند.
سپس فرمانى را كه در ميدان بدر به وسيله پيامبر(ص ) به مسلمانان داده بود, به يادآنها مى آورد, و آن ايـن بـود كـه هـنگام نبرد با مشركان از ضربه هاى غيركارى بپرهيزيدو نيروى خود را در آن صرف نكنيد, بلكه ضربه هاى كارى بر پيكر دشمن فرود آريد((ضربه بر بالاتر از گردن , (بر مغزها و سرهاى آنها) فرود آريد)) (فاضربوا فوق الا عناق ).
((و دست و پاى آنها را از كار بيندازيد)) (واضربوا منهم كل بنان ).
(آيه ) بعد از همه گفتگوها براى اين كه كسى اين فرمانهاى شديد ودستورات قاطع و كوبنده را بر خلاف آيين جوانمردى و رحم و انصاف تصور نكند,مى فرمايد: اينها استحقاق چنين چيزى را دارند ((زيـرا آنـان از در عـداوت و دشـمـنى وعصيان و گردنكشى در برابر خدا و پيامبرش درآمدند)) (ذلك بانهم شاقوا اللّه ورسوله ).
گـفـتـه مى شود, ((و هر كس از در مخالفت و دشمنى با خدا و پيامبرش درآيد(گرفتار مجازات دردنـاك در دنيا و آخرت خواهد شد) زيرا خداوند (همان گونه كه رحمتش وسيع و بى انتهاست ) مجازاتش شديد و دردناك است )) (ومن يشاقق اللّه ورسوله فان اللّه شديد العقاب ).
(آيـه ) سـپس براى تاكيد اين موضوع مى گويد: ((اين مجازات دنيا را بچشيد(مجازات ضربه هاى سخت در ميدان جنگ و كشته شدن و اسارت و شكست وناكامى و در انتظار مجازات سراى ديگر باشيد) زيرا عذاب آتش در انتظار كافران است )) (ذلكم فذوقوه وان للكافرين عذاب النار).