بازگشت

2ـ بازتاب معاد در زندگي انسانها


اعـتـقـاد به عالم پس از مرگ و بقاى آثار اعمال آدمى , و جاودانگى كارهاى او اعم از خير و شر, اثر بـسـيـار نـيرومندى بر فكر و اعصاب و عضلات انسانهامى گذارد و به عنوان يك عامل مؤثرى در تشويق به نيكيها و مبارزه با زشتيهامى تواند مؤثر شود.
اثـراتـى كـه ايـمان به زندگى پس از مرگ مى تواند در اصلاح افراد فاسد ومنحرف و تشويق افراد فداكار و مجاهد و ايثارگر بگذارد به مراتب بيش از اثرات دادگاهها و كيفرهاى معمولى است چرا كـه مـشـخصات دادگاه رستاخيز با دادگاههاى معمولى بسيار متفاوت است , در آن دادگاه نه تجديدنظر وجود دارد, و نه زر و زورروى فكر ناظرانش اثر مى گذارد, نه ارائه مدارك دروغين در آن فايده اى دارد, و نه تشريفات آن نيازمند به طول زمان است .
قـرآن مـجـيـد مـى گويد: ((از روزى بپرهيزيد كه هيچ كس بجاى ديگرى جزا داده نمى شود و نه شفاعتى از او پذيرفته خواهد شد و نه غرامت و بدل , و نه كسى به يارى او مى آيد)) (بقره /48).
و نـيز مى گويد: ((هركس از آنها كه ظلم و ستم كرده , اگر تمامى روى زمين را دراختيار داشته باشد, در آن روز همه را براى نجات خويش مى دهد, و هنگامى كه عذاب الهى را مى بينند پشيمانى خـود را مـكتوم مى دارند (مبادا رسواتر شوند) و درميان آنها به عدالت داورى مى شود و ستمى بر آنها نخواهد رفت )) (يونس /54).
و نـيـز مـى خـوانـيـم : ((هدف اين است كه خداوند هركس را به آنچه انجام داده جزا دهد چرا كه خداوند سريع الحساب است )) (ابراهيم /51).
به قدرى حساب او سريع و قاطع است كه طبق بعضى از روايات : ((خداونددر يك چشم به هم زدن حساب همه را مى رسد!)).
به همين دليل در قرآن مجيد سرچشمه بسيارى از گناهان فراموش كردن روزجزا ذكر شده , آنجا كه مى فرمايد: ((بچشيد آتش دوزخ را به خاطر اينكه ملاقات امروز را فراموش كرديد)) (الم سجده /14).
حتى از پاره اى از تعبيرات استفاده مى شود كه انسان اگر گمانى در باره قيامت داشته باشد نيز از انجام بسيارى از اعمال خلاف خوددارى مى كند.
چـنـانـكـه در باره كم فروشان مى فرمايد: ((آيا آنها گمان نمى كنند كه براى روزبزرگى مبعوث مى شوند)) (مطففين /4).
حـمـاسـه هاى جاويدانى كه مجاهدان اسلام در گذشته و امروز در ميدانهاى جهاد مى آفرينند, و گـذشـت و ايـثـار و فداكارى عظيمى كه بسيارى از مردم در زمينه دفاع از كشورهاى اسلامى و حـمـايت از محرومان و مستضعفان نشان مى دهند, همه بازتاب اعتقاد به زندگى جاويدان سراى ديـگـر است , مطالعات دانشمندان وتجربيات مختلف نشان داده كه اين گونه پديده ها در مقياس وسـيـع و گـسـتـرده جـز ازطـريق عقيده اى كه زندگى پس از مرگ در آن جاى ويژه اى دارد امكان پذير نيست .
سربازى كه منطقش اين است : ((قل هل تربصون بنا الا احدى الحسنيين S( بگو:شما دشمنان در باره مـا چـه مـى انـديـشـيد؟ جز رسيدن به يكى از دو خير و سعادت وافتخار)) (يا پيروزى بر شما و يا رسيدن به افتخار شهادت ) (توبه /52) قطعا سربازى است شكست ناپذير.
چـهره مرگ كه براى بسيارى از مردم جهان وحشت انگيز است , و حتى از نام آن و هرچيز كه آن را تـداعـى كـنـد مـى گـريزند, براى عقيده مندان به زندگى پس از مرگ نه تنها نازيبا نيست , بلكه دريچه اى به جهانى بزرگ , شكستن قفس و آزادشدن روح انسان , گشوده شدن درهاى زندان تن , و رسيدن به آزادى مطلق است .
اصـولا مـساله معاد بعد از مبدا, خط فاصل فرهنگ خداپرستان و ماديين است , چرا كه دو ديدگاه مختلف در اينجا وجود دارد:.
ديـدگـاهـى كـه مرگ را فنا و نابودى مطلق مى بيند, و با تمام وجودش از آن مى گريزد, چرا كه همه چيز با آن پايان مى گيرد.
و ديـدگـاهـى كـه مـرگ را يـك تولد جديد و گام نهادن به عالمى وسيع و پهناور وروشن , و پر گشودن در آسمان بيكران مى شمرد.
طـبـيـعى است كه طرفداران اين مكتب نه تنها از مرگ و شهادت در راه هدف ترس و وحشتى به خـود راه نـمـى دهـند, بلكه با الهام گرفتن از مكتب امير مؤمنان على (ع ) كه مى فرمايد: ((به خدا سوگند فرزند ابى طالب علاقه اش به مرگ بيشتراست از كودك شيرخوار به پستان مادر)) از مرگ در راه هدف استقبال مى كنند.
و بـه هـمـيـن دليل هنگامى كه ضربه شمشير جنايتكار روزگار ((عبدالرحمن بن ملجم )) بر مغز مباركش فرو نشست فرمود: ((فزت و رب الكعبة S( به خداى كعبه ,پيروز و رستگار و راحت شدم !)).
كـوتـاه سـخـن ايـنـكه ايمان به معاد از انسان ترسو و بى هدف , آدم شجاع و باشهامت و هدفدارى مى آفريند كه زندگيش مملو از حماسه ها و ايثارها و پاكى وتقواست .