ايـن سـوره نـخـسـتـيـن سوره از قرآن مجيد است كه اولين آيات آن با سوگندهاشروع مى شود, سوگندهائى انديشه انگيز, كه فكر انسان را همراه خود به جوانب مختلف اين جهان مى كشاند.
درست است كه خداوند از همه راستگويان راستگوتر است , و نيازى به سوگند ندارد, ولى توجه به دو نـكـتـه مشكل سوگند را در تمام آيات قرآن كه از اين به بعد گهگاه با آن سر و كار داريم حل خواهد كرد.
نـخـست اين كه : هميشه سوگند به امور پرارزش و مهم ياد مى كنند, بنابراين سوگندهاى قرآن دليل بر عظمت و اهميت امورى است كه به آنها سوگند ياد شده .
ديـگر اين كه سوگند هميشه براى تاكيد است , و دليل بر اين است كه امورى كه براى آن سوگند ياد شده از امور كاملا جدى و مؤكد است .
به هر حال در آغاز اين سوره به نام سه گروه برخورد مى كنيم كه به آنها سوگندياد شده است .
نـخـسـت مـى فـرمـايـد: ((قـسـم به آنها كه صف كشيده اند و صفوف خود را منظم ساخته اند))! (والصافـات صفا).
(آيه )ـ ((همانها كه قويا نهى مى كنند و باز مى دارند)) (فالزاجرات زجرا).
(آيه )ـ ((و آنها كه پى درپى تلاوت ذكر مى كنند)) (فالتاليات ذكرا).
معروف و مشهور آن است كه توصيفات فوق اوصافى است براى گروههائى از فرشتگان .
گروههائى كه براى انجام فرمان الهى در عالم هستى به صف ايستاده و آماده فرمانند.
گروههائى از فرشتگان كه انسانها را از معاصى و گناه باز مى دارند, ووسوسه هاى شياطين را در قـلـوب آنـهـا خنثى مى كنند, و يا مامور ابرهاى آسمانند وآنها را به هر سو مى رانند و آماده آبيارى سرزمينهاى خشك مى كنند.
و بـالاخـره گـروهـهـائى از فـرشـتگان كه آيات كتب آسمانى را به هنگام نزول وحى بر پيامبران مى خوانند.
(آيـه )ـ اكـنـون بـبينيم اين سوگندهاى پرمحتوا سوگند به صفوف فرشتگان و انسانها براى چه منظورى بوده است ؟.
آيـه شـريـفـه ايـن مطلب را روشن ساخته , مى گويد: ((معبود شما مسلمايكتاست )) (ان الـهكم لواحد).
سوگند به آن مقدساتى كه گفته شد كه بتها همه بر بادند, و هيچ گونه شريك و شبيه ونظيرى براى پروردگار نيست .
(آيـه )ـ سـپـس مـى افزايد: ((همان پروردگار آسمانها و زمين و آنچه در ميان آن دو قرار دارد, و پروردگار مشرقها))! (رب السموات والا رض وما بينهماورب المشارق ).
خـورشـيد آسمان در هر روز از سال از نقطه اى غير از نقطه روز قبل و بعد طلوع مى كند, و فاصله اين نقاط با يكديگر آنقدر منظم و دقيق است كه حتى يك هزارم ثانيه كم و زياد نمى شود, و هزاران هـزار سـال است كه نظم ((مشارق شمس )) برقرارمى باشد در طلوع و غروب ستارگان ديگر نيز همين نظام حكمفرماست .