در حـديثى از پيامبر اسلام (ص ) مى خوانيم : ((كسى كه سوره زمر را قرائت كندخداوند اميدش را (از رحمت خود) قطع نخواهد كرد, و پاداش كسانى را كه از خدامى ترسند به او عطا مى كند)).
و در حـديث ديگرى از امام صادق (ع ) چنين نقل شده : ((كسى كه سوره زمر راتلاوت كند خداوند شـرف دنـيـا و آخـرت بـه او مـى دهـد, و بدون داشتن مال و قبيله قدرت و عزت به او مى بخشد, آن چنان كه هركس او را ببيند از او حساب مى برد, وبدن او را بر آتش دوزخ حرام مى كند)).
مـقايسه فضيلت هاى فوق با محتواى اين سوره به خوبى نشان مى دهد كه اين پاداشها از آن كسانى است كه ((تلاوت )) را مقدمه اى براى ((انديشه )) و ((انديشه )) راوسيله اى براى ((ايمان و عمل )) قرار مى دهند.
به نام خداوند بخشنده بخشايشگر.
(آيـه )ـ ايـن سـوره با دو آيه درباره نزول قرآن مجيد آغاز شده كه در يك آيه مبدانزول قرآن يعنى ذات پاك خدا مطرح است , و در آيه ديگر محتواوهدف قرآن .
نـخـسـت مى گويد: ((اين كتابى است كه از سوى خداوند عزيز و حكيم نازل شده است )) (تنزيل الكتاب من اللّه العزيز الحكيم ).
(آيه )ـ سپس به محتواى اين كتاب آسمانى و هدف آن پرداخته , مى گويد:((ما اين كتاب را به حق بر تو نازل كرديم )) (انا انزلنا اليك الكتاب بالحق ).
چـيـزى جـز ((حـق )) در آن نـيـست , و مطلبى جز ((حق )) در آن مشاهده نمى كنى ازهمين رو حق طلبان به دنبال آن مى روند و تشنه كامان وادى حقيقت در جستجوى محتواى آنند.
و از آنـجا كه هدف از نزول آن دادن دين خالص به انسانهاست در پايان آيه مى افزايد:((پس خدا را پرستش كن و دين خود را براى او خالص گردان )) (فاعبداللّه مخلصـا له الدين ).
((دين )) مجموعه حيات معنوى و مادى انسان را در بر مى گيرد, و بندگان خالص خدا بايد تمام شؤن زندگى خود را براى او خالص گردانند.
(آيـه )ـ در ايـن آيه بار ديگر روى مساله ((اخلاص )) تاكيد كرده , مى گويد:((آگاه باشيد كه دين خالص از آن خداست ))! (الا للّه الدين الخالص ).
اين عبارت تاب دو معنى دارد:.
نخست اين كه : آنچه را خدا مى پذيرد تنها دين خالص تسليم بى قيد و شرطدر برابر فرمان اوست .
ديـگـر اين كه : دين و آئين خالص را تنها از خدا بايد گرفت , چرا كه هرچه ساخته و پرداخته افكار انسانهاست نارساست , و آميخته با خطا و اشتباه است .
ايـن آيـه در حـقيقت بيان دليل براى آيه قبل است , در آنجا مى گويد: خدا راروى اخلاص عبادت كن , و در اينجا مى افزايد: بدانيد خدا تنها عمل خالص رامى پذيرد.
سـپـس بـه ابـطـال مـنطق سست و واهى مشركان كه راه اخلاص را رها كرده و دربيراهه شرك سـرگـردان شـده انـد پـرداخته , چنين مى گويد: ((و آنها كه غير خدا را اولياى خود قرار دادند و دليلشان اين بود كه : اينها را نمى پرستيم مگر به خاطر اين كه ما را به خداوند نزديك كنند, خداوند روز قيامت ميان آنان در آنچه اختلاف داشتند داورى مى كند)) و آنجاست كه فساد و تباهى اعمال و افـكـارشان بر همگان آشكار مى شود(والذين اتخذوا من دونه اوليا ما نعبدهم الا ليقربونا الى اللّه زلفى ان اللّه يحكم بينهم فيما هم فيه يختلفون ).
ايـن آيـه در حـقـيقت تهديدى است قاطع براى مشركان كه در روز قيامت كه روزبرطرف شدن اخـتـلافـات و آشـكـار شدن حقائق است در ميان آنها داورى مى كند, وآنان را به كيفر اعمالشان مى رساند, علاوه بر اين كه در صحنه محشر در برابر همگان رسوا مى شوند.
قرآن مجيد مخصوصا روى اين نكته تاكيد مى كند كه انسان بدون هيچ واسطه اى مى تواند با خداى خود تماس گيرد.
نـه او از مـا دور است , و نه ما از او دوريم , تا نيازى به واسطه باشد,او از هركس ديگر به ما نزديكتر است , در همه جا حضور دارد, و در درون قلب ماجاى اوست .
بنابراين پرستش واسطه ها ـخواه فرشتگان و جن و مانند آنها باشند, و خواه پرستش بتهاى سنگى و چوبى ـ يك عمل بى اساس و دروغين است , به علاوه كفران نعمتهاى پروردگار محسوب مى شود, چرا كه بخشنده نعمت سزاوار پرستش است نه اين موجودات بى جان يا سراپا نياز.
لـذا در پـايـان آيـه مى گويد: ((خداوند آن كس را كه دروغگو و كفران كننده است هرگز هدايت نمى كند)) (ان اللّه لا يهدى من هو كاذب كفار).
چرا كه خود مقدمات بسته شدن درهاى هدايت را فراهم ساخته است .