بازگشت

آغاز جز 24 قرآن مجيد


سـخن از حضور مردم در صحنه قيامت و مخاصمه در آن دادگاه بزرگ بود, در اينجا نيز همان بحث را ادامه مى دهد, و مردم را به دو گروه ((مكذبان )) و((مصدقان )) تقسيم مى كند.
گروه اول داراى دو وصفند, چنانكه مى فرمايد: ((پس چه كسى ستمكارتراست از آن كسى كه بر خـدا دروغ بـبـنـدد و سخن راست را هنگامى كه به سراغ او آمده تكذيب كند)) (فمن اظلم ممن كذب على اللّه وكذب بالصدق اذ جاه ).
افراد بى ايمان و مشرك بسيار دروغ برخدا مى بستند, گاه فرشتگان را دختران او مى خواندند, گاه عيسى را پسر او مى گفتند, گاه بتها را شفيعان درگاه اومى دانستند, و گاه احكام دروغينى در زمينه حلال و حرام جعل مى كردند و به اونسبت مى دادند, و مانند اينها.
و اما سخن صدقى كه به سراغ آنها آمد و تكذيب كردند همان و حى آسمانى قرآن مجيد بود.
و در پـايـان آيـه در يـك جـمـلـه كوتاه كيفر اين گونه افراد را چنين بيان مى كند: ((آيادر جهنم جايگاهى براى كافران نيست ))؟! (اليس فى جهنم مثوى للكافرين ).
هنگامى كه نام ((جهنم )) برده مى شود بقيه عذابهاى دردناك نيز در آن خلاصه شده است .
(آيه )ـ درباره گروه دوم نيز دو توصيف ذكر كرده , مى فرمايد: ((اما كسى كه سخن راست بياورد, و كـسـى كـه آن را تـصـديـق كـنـد آنان پرهيزكارانند)) (والذى جابالصدق وصدق به اولئك هم المتقون ).
به اين ترتيب سخن از كسانى است كه هم آورنده صدقند و هم عمل كننده به آن , سخن از آنهاست كـه مـكـتـب وحى و سخن حق پروردگار را در عالم نشر داده , وخود به آن مؤمن هستند و عمل مى كنند, اعم از پيامبران و امامان معصوم وتبيين كنندگان مكتب آنها.
(آيـه )ـ در ايـن آيـه سـه پـاداش بـزرگ براى اين گروه بيان مى دارد: نخست مى فرمايد: ((آنچه بـخواهند نزد پروردگارشان براى آنان موجود است و اين است جزاى نيكوكاران )) (لهم ما يشاؤن عندربهم ذلك جزا المحسنين ).
گـسـتـردگـى مـفهوم اين آيه به قدرى است كه تمام مواهب معنوى و نعمتهاى مادى را شامل مى شود, آنچه در تصور و وهم ما بگنجد يا نگنجد؟.
(آيه )ـ دومين و سومين پاداش آنان را به اين صورت بيان مى كند: ((تاخداوند بدترين اعمالى را كه انـجام داده اند (در سايه ايمان و صداقت آنها) بيامرزد وآنها را به بهترين اعمال كه انجام مى دادند پاداش دهد)) (ليكفراللّه عنهم اسوا الذى عملوا ويجزيهم اجرهم باحسن الذى كانوا يعملون ).
چه تعبير جالبى ! از يكسو اين تقاضا را دارند كه بدترين اعمالشان در سايه لطف الهى پوشانده شود, و بـا آب تـوبـه ايـن لكه ها از دامانشان پاك گردد, و از سوى ديگر تقاضايشان اين است كه خداوند بهترين اعمالشان را معيار پاداش قرار دهد وهمه اعمال آنها را به حساب آن بپذيرد!.
و خـداونـد نـيـز با تعبيرى كه در اين آيات بيان فرموده درخواست آنان راپذيرفته است , بدترين را مى بخشد, و بهترين را معيار پاداش قرار مى دهد.
آيـه ـ شـان نـزول : نـقـل كـرده نـد كـه : بت پرستان مكه پيامبر(ص ) را از خشم وغضب بتها برحذر مـى داشـتند, ومى گفتند: ازآنها بدگوئى مكن , وبرخلاف آنهااقدام منما كه تو را ديوانه مى كنند و آزار مى رسانند! (آيه نازل شد و به آنهاپاسخ گفت ).