جواب:
ضمن تشكر از پرسشگر محترم به جهت مكاتبه با واحد.
سؤال شما بسيار دقيق است و ما نيز پرسشي فراتر از آن را مطرح نموده و به آن پاسخ ميدهيم.
يقيناً بهشت الهي با آن همه نعمات و مواهب عظيم چيزي نيست كه انسان استحقاق آن را داشته باشد، آن هم به خاطر عبادتها و نمازهايش و اگر به قياس عمل انجام شده بايد به انسان پاداش داده شود، شايد مستحق يك هزارم بهشت باشد، پس به راستي سر مطلب در كجا نهفته است؟ خداوند فرموده: من عمل سيئةً فلا يجزي الا مثلها و من عمل صالحاً من ذكرأ و أنثي و هو مؤمن فأولئك يدخلون الجنه يرزقون فيها بغير حساب؛ (1) هر كس كار خوبي انجام دهد و مؤمن باشد، داخل بهشت ميشود، پس به اين نتيجه كلي ميرسيم ه بين عمل و ثوابش رابطه تساوي نيست. از سوي ديگر فضل و رحمت وسيع الهي تمام جهاني هستي را فرا گرفته است. فضل بي انتهاي الهي حتي شامل حال كافران و ملحدان ميشود. اينجا است كه مسئله تفضل الهي رخ مينمايد. تنها فضل و رحمت الهي حلال مشكل است و خدا در ازاي عبادت و اطاعت الهي در حداكثر در عمر صد ساله، بهشت را كه آسان تا ابد در آن جاويدان است، جزايش قرار داده است كه اين خود باعث ترغيب انسان به كار خير ميشود. مييابيم كه ثواب و جزا مزد عمل نيست، بلكه فضل و رحمت الهي است كه بنده صالح را فرا گرفته است. پس وقتي به درياي بي ساحل تفضل و رحمت الهي نظر افكنيم، چنين ثوابهايي بعيد به نظر نميرسد و ديگر بعيد نيست كه انسان در دنياي فاني با اعمالي بسيار ناچيزي، به خلود در بهشت و بقا در سراي بهشتي رهنمون گردد. البته حفظ و نگهداري ثواب به اندازه دستيابي بر آن مهم است، چرا كه گاهي آدمي كارهاي خير فراواني انجام ميدهد و درختهاي فراواني در جنت به دست ميآورد، ولي با فرستادن آتش معصيت آنها را به تلّ خاكستري مبدل ميسازد. از ديگر سو اين گونه ثوابها علاوه بر تحريك و ترغيب بنده به انجام كار خير، شخص را به فوائد مثبت آن كار واصل ميگرداند، مثلاً روزه روز نهم ذيالحجه، حتماً داراي ثمرات روحي و رواني فراواني است.
تمستم روزه دار، توفيق نيل به آن فضائل را مييابد. يا قرائت روزانه سوره الرحمان قلب انسان را با آيات الهي جلا داده و هر چه بيشتر با مضامين و معاني اين سوره آشنا ميگردد و با نعم الهي در بهشت آشنا ميگردد و عدم خود را براي رسيدن به آنها جزم مينمايد.
در عين حال بايد به اين نكته نيز توجه داشت كه اگر واقعاً عملي صادقانه و به نحو خلوص نيت انجام شود،
اگر چه شايد عمل كوچكي باشد، اما حقيقتي كه در عمل كوچك وجود دارد (كه صداقت و خالصانه بودن آن است) ارزش بسيار دارد و ثواب عظيم به خاطر ارزش واقعي و معنوي عمل داده ميشود، نه شكل ظاهري آن.
در پايان تذكر اين مطلب ضروري است كه فرض را بر صحت اين روايات كه ثواب هايي را نقل ميكنند گذاشتهايم، چرا كه بعضي از اين احاديث احتمال جعلي بودنش وجود دارد كه با رجوع به اهل فن، ميتوان اطلاع حاصل نمود.
پينوشتها:
1 - مؤمن (40) آيه.
|
